Ερώτηση που συνυπογράψαμε 32 Βουλευτές σχετικά με το πλαίσιο Διαχείρισης ΕΣΠΑ 2014-2020, προϋπολογισμού 19 δισ. ευρώ

Προς τον Υπουργό Οικονομίας, Υποδομών, Ναυτιλίας και Τουρισμού
ΘΕΜΑ: Σχετικά με το πλαίσιο Διαχείρισης ΕΣΠΑ 2014-2020

Αθήνα, 28 Απριλίου 2015

Τον Δεκέμβρη του 2014 εγκρίθηκαν από την Ευρωπαϊκή Ένωση τα Επιχειρησιακά Προγράμματα της χρηματοδοτικής περιόδου 2014-2020 συνολικού προϋπολογισμού 19 δισ. ευρώ, με την προσδοκία να ενισχύσουν την πορεία ανάκαμψης και ανάπτυξης της χώρας, να αντιστρέψουν το κλίμα εντός και εκτός των συνόρων, αλλά και να διαμορφώσουν ένα νέο χάρτη παραγωγής και προόδου. Στόχος της προσπάθειας της ελληνικής κυβέρνηση ήταν με το νέο ΕΣΠΑ να γίνει ένα νέο ξεκίνημα, με αξιοποίηση των κοινοτικών πόρων και αλλαγή του παραγωγικού μοντέλου, ενίσχυση του αναπτυξιακού δυναμικού και βελτίωση της ανταγωνιστικότητας της οικονομίας. Με την έγκαιρη έγκριση διασφαλίστηκε η προώθηση υψηλής ποιότητας προγραμμάτων που δίνουν έμφαση στην επίτευξη των στόχων της Πολιτικής Συνοχής και της Στρατηγικής Ευρώπη 2020 και κατ’ επέκταση στην ανάπτυξη και τη δημιουργία εκατοντάδων χιλιάδων νέων θέσεων εργασίας.
Ταυτόχρονα ψηφίστηκε από το Ελληνικό Κοινοβούλιο ο εφαρμοστικός νόμος για τη διαχείριση των πόρων του νέου ΕΣΠΑ (4314/2014), δίνοντας το μήνυμα ότι η χώρα μας είναι έτοιμη να υποδεχθεί και να αξιοποιήσει τους πόρους της νέας Προγραμματικής Περιόδου 2014 -2020. Πρόκειται για το εργαλείο για την επιτυχή εφαρμογή της αναπτυξιακής στρατηγικής για την περίοδο 2014-2020, με στόχευση στην αποτελεσματικότερη και ποιοτικά αποδοτικότερη λειτουργία του συστήματος διαχείρισης και ελέγχου των προγραμμάτων , καθώς και στο πλαίσιο υλοποίησης και στην ικανότητα των τελικών δικαιούχων να υλοποιήσουν τα έργα.

Η εμπειρία που αποκτήθηκε από το σχεδιασμό και την υλοποίηση των προγραμμάτων των προηγουμένων περιόδων και η κριτική αξιολόγηση της εμπειρίας αυτής οδήγησε σε συγκεκριμένες προτάσεις προς την κατεύθυνση της απλούστευσης και επιτάχυνσης των διαδικασιών, αλλά και της ενίσχυσης της διαφάνειας, διακριτοί ρόλοι μεταξύ Ειδικών Υπηρεσιών Διαχείρισης, ενώ εισάγεται για πρώτη φορά και ο Θεσμός των Επιτελικών Δομών ανά Υπουργείο.
Βασική επιλογή του νόμου αποτέλεσε η ανάθεση του σχεδιασμού, συντονισμού, διαχείρισης και ελέγχου υλοποίησης των επιχειρησιακών προγραμμάτων σε υπηρεσίες με επιλεγμένο, έμπειρο και εξειδικευμένο προσωπικό. Η επιτυχής λειτουργία των νέων δομών, αλλά και η αποτελεσματική εφαρμογή των διαδικασιών συναρτάται άμεσα με την ποιότητα, την επάρκεια αλλά και την οργάνωση του ανθρώπινου δυναμικού που στελεχώνει τις δομές και επιτελεί τις λειτουργίες.
Για το λόγο αυτό, έχουν συμπεριληφθεί ρυθμίσεις όσον αφορά στη στελέχωση των ειδικών υπηρεσιών ΕΣΠΑ, με σκοπό τη διασφάλιση του υψηλού επιπέδου και της αναγκαίας εξειδίκευσης των στελεχών που εργάζονται σε αυτές. Κύρια στοιχεία των ρυθμίσεων αυτών αποτελούν η περιγραφή ενιαίου και αξιοκρατικού συστήματος επιλογής, τοποθέτησης, εξέλιξης, εκπαίδευσης, ανταμοιβής και διοίκησης του ανθρωπίνου δυναμικού των δομών ΕΣΠΑ, η εξασφάλιση ανεξαρτησίας του προσωπικού στη βάση περιγεγραμμένων διαδικασιών και η απλοποίηση των διοικητικών πράξεων που απαιτούνται για στελέχωση όλων των δομών του ΕΣΠΑ, οι οποίες, όντας εκτός των οργανωτικών δομών των Υπουργείων και των Περιφερειών, θα στελεχώνονται με ευθύνη της ΜΟΔ ΑΕ στην βάση μηχανισμού εγκεκριμένου από τον Υπουργό Ανάπτυξης και Ανταγωνιστικότητας με την παλαιά δομή των Υπουργείων ή Οικονομία, Υποδομών, Ναυτιλίας, Τουρισμού με βάση την υφιστάμενη.
Σήμερα, τέσσερις μήνες και πλέον από την ψήφιση του Νόμου, δεν έχουν εκδοθεί οι σχετικές διοικητικές πράξεις από το καθ’ ύλην αρμόδιο και τα συναρμόδια Υπουργεία που αφορούν στις νέα δομές των Ειδικών Υπηρεσιών Διαχείρισης και των Επιτελικών Δομών – πρόκειται για διαδικασίες που θα έπρεπε να έχουν ολοκληρωθεί εδώ κι έναν μήνα (Άρθρο 58, Ν4314/2014), ενώ δεν έχει γίνει και κανένα βήμα στην κατεύθυνση της διαμόρφωσης του πλαισίου αξιολόγησης (Άρθρο 39, Ν4314/2014), την έκδοση της σχετικής Υπουργικής Απόφασης και της στελέχωσης αυτών των Υπηρεσιών βάσει της αξιολόγησης των στελεχών. Αντί αυτού, χρονίζουν εκκρεμότητες συγχώνευσης / κατάργησης υπηρεσιών, παρατηρούνται καθυστερήσεις καθώς τίθενται θέματα νομιμότητας υπογραφών των διοικήσεων συγχωνευόμενων υπηρεσιών, ενώ – σε μία δημόσια διοίκηση περιορισμού του αριθμού των Υπουργείων – αυξάνονται συνεχώς οι προτάσεις για σύσταση Επιτελικών Δομών, με αβέβαιες διαδικασίες επιλογής και πρόκρισης στελεχών στις θέσεις ευθύνης. Η ελπίδα για ανακατανομή του προσωπικού και αξιοποίηση μέσα από ένα αξιοκρατικό μοντέλο επιλογής ατονεί, ταυτόχρονα με την αδράνεια του Υπουργείου να εκπονήσει σχετικό σχέδιο.

Ερωτάται ο κος Υπουργός:
1. Θα προχωρήσει με την έγκριση των σχετικών διοικητικών πράξεων για τις νέες δομές των Επιχειρησιακών Προγραμμάτων ή προτίθεται να αλλάξει το μοντέλο διαχείρισης;
2. Γιατί πολλαπλασιάζονται συνεχώς οι προτάσεις για νέες Επιτελικές Δομές ανά τομέα αρμοδιότητας των Υπουργείων αντί ανά Υπουργείο όπως προβλέπεται από το Νόμο 4314/2014; Μήπως αυτό υποκρύπτει επιθυμίες τοποθετήσεων σε θέσεις ευθύνης, αλλά και συμμετοχή στους πόρους Τεχνικής Βοήθειας από τα διάφορα κέντρα άσκησης εξουσίας;
3. Γιατί καθυστερεί η διαμόρφωση του πλαισίου αξιολόγησης του προσωπικού και η έκδοση της σχετικής Υπουργικής Απόφασης, δεδομένου ότι αυτές οι διαδικασίες πρέπει να ολοκληρωθούν εντός του 2015 για την εύρυθμη αλλά και ανανεωμένη υλοποίηση του ΕΣΠΑ 2014-2020;
4. Πώς θα στελεχωθούν οι νέες – που δεν προέρχονται από μετονομασία υφιστάμενων υπηρεσιών – Επιτελικές Δομές;

Οι ερωτώντες Βουλευτές