Σεβασμιότατε, αγαπητοί προσκεκλημένοι, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι. Ευχαριστούμε πάρα πολύ για την ενημέρωση που μας κάνατε σήμερα. Η εκπαίδευση είναι κατά τη γνώμη μας κλειδί για την καλύτερη ένταξη των Ρομά στην κοινωνία. Μόνο με την εκπαίδευση, θα μπορούσαν να ανοίξουν πόρτες σε θέσεις απασχόλησης και σαφώς σε καλύτερη ποιότητα ζωής για τους ίδιους και τις οικογένειές τους. Όμως κυρίες και κύριοι οι δυσκολίες του εγχειρήματος είναι εμφανείς.
Οι Ρομά είναι μία πληθυσμιακή ομάδα με ιδιαίτερα εκπαιδευτικά πολιτισμικά και κοινωνικά χαρακτηριστικά. Και ως εκ τούτου, ο σχεδιασμός της εκπαιδευτικής πολιτικής για τους Ρομά, θα πρέπει να λαμβάνει υπόψη όλα τα παραπάνω με επίκεντρο το σχολείο και με παρεμβατικές δράσεις, εντός και εκτός σχολικής μονάδας στους οικισμούς καταυλισμούς που διαμένουν οι Ρομά. Και αυτή η εκπαιδευτική πολιτική θα πρέπει να είναι σφαιρική και να περιλαμβάνει πέρα από το γνωστικό μέρος και προγράμματα επιμόρφωσης εκπαιδευτικών, αλλά και ψυχοκοινωνική στήριξη των οικογενειών.
Κυρίες και κύριοι και απευθύνομαι κυρίως στο Γενικό Γραμματέα του Υπουργείου. Το 2010 ξεκίνησε, όπως ξέρετε ένα έργο εκπαίδευση των παιδιών Ρομά και το έργο αυτό πραγματοποιήθηκε από το Κέντρο Διαπολιτισμικής Αγωγής του Τμήματος ΦΠΨ του τομέα παιδαγωγικής του ΕΚΠΑ και υλοποιήθηκε στις περιφέρειες Αττικής, Στερεάς Ελλάδας, Νοτίου Αιγαίου, Πελοποννήσου, Κρήτης, Βορείου Αιγαίου, Ιονίων Νήσων Θεσσαλίας, Ηπείρου και Δυτικής Ελλάδας.
Στόχοι του προγράμματος, ήταν κυρίως η αύξηση των εγγραφών των μαθητών Ρομά στην προσχολική αγωγή, στην πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια εκπαίδευση, η μείωση της σχολικής διαρροής, η αύξηση των παιδιών Ρομά που ολοκληρώνουν την υποχρεωτική εκπαίδευση καθώς και η ενημέρωση και ευαισθητοποίηση των γονέων Ρομά. Τα αποτελέσματα ποια ήταν; Το διάστημα 2010 – 2015 το πρόγραμμα συνεργάστηκε με 1868 σχολικές μονάδες, παρέχοντας στήριξη σε συνολικά 46.024 μαθητές Ρομά, για τα 5 αυτά έτη υλοποίησης.
Κυρίες και κύριοι, όμως πρέπει να είμαστε ειλικρινείς. Το είδος, η έκταση, αλλά και η χρονική διάρκεια της παρέμβασης της σχολικής μονάδας, όπου φοιτούν μαθητές Ρομά, είναι απολύτως συνυφασμένες με το ύψος διαθέσιμου προϋπολογισμού, καθώς επίσης και με τον τρόπο που αυτός ο προϋπολογισμός διατίθεται. Είναι προφανές ότι συνιστά κυβερνητική επιλογή και προτεραιότητα η εκπαίδευση και η πρόνοια, για την εν λόγω πληθυσμιακή ομάδα. Πριν από μερικές εβδομάδες πραγματοποιήθηκε μία ημερίδα στο Πανεπιστήμιο Αθηνών που παρουσίασε ακριβώς τα αποτελέσματα, αυτού του προγράμματος. Νομίζω ότι δεν ήσασταν παρόν, όπως και κανένας Υπουργός αυτής της Κυβέρνησης.
Στην ημερίδα αυτή παρουσιάστηκαν στοιχεία, τα οποία εμένα προσωπικά με προβλημάτισαν πάρα πολύ. Και θα αναφέρω δύο ενδεικτικά. Πρώτο στοιχείο, μεταξύ της πρώτης και δεύτερης φάσης. Πρώτη φάση μεταξύ 2010 – 2015, δεύτερη φάση 2016 – 2018 μείωση του διαθέσιμου προϋπολογισμού κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, κατά 80%. Μείωση από το κράτος του διαθέσιμου προϋπολογισμού για το πρόγραμμα αυτό, κατά 80% και στη νέα φάση 2016 – 2018 δεν προγραμματίζονται και δεν προβλέπονται επιμορφωτικές δράσεις, για την υποστήριξη των αναγκών των εκπαιδευτικών.
Δεύτερο παράδειγμα, έχει να κάνει με τις σχολικές μονάδες παρέμβασης. Περιφέρεια Αττικής. Τα χρόνια 2010 με 2015 πάνω από εκατό σχολικές μονάδες παρέμβασης, τώρα μόλις 23 σχολικές μονάδες παρέμβασης.
Περιφέρεια Πελοποννήσου. Τα χρόνια 2010-2015, 243 σχολικές μονάδες παρέμβασης, τώρα μόνο 5 σχολικές μονάδες παρέμβασης.
Αναφέρω μόνο δύο ενδεικτικά παραδείγματα, τα οποία έμενα με προβλημάτισαν πάρα πολύ σε αυτή την ημερίδα. Μια ημερίδα, η οποία παρουσίασε ένα αξιοσημείωτο έργο αυτού του προγράμματος και αν μη τι άλλο πρέπει να μας προβληματίσει με την έννοια ότι η συνέχιση του προγράμματος τίθεται σε διακινδύνευση, με σοβαρό το ενδεχόμενο να επέλθει η κοινωνική απομόνωση και η εκπαιδευτική περιθωριοποίηση του πληθυσμού Ρομά.
Κυρίες και κύριοι κλείνοντας, δεν αρκούν αποτελεσματικές δράσεις και πρωτοβουλίες, όσο αξιέπαινες και αν είναι αυτές. Δεν αρκεί η σύνθεση νέας γραμματείας, δεν αρκεί μόνο η χρηματοδότηση από τα ΕΣΠΑ. Χρειάζεται μια συστηματική πολιτική στο πλαίσιο μιας ολοκληρωμένης προσέγγισης, της οποίας κεντρικές παράμετροι θα είναι η αποτελεσματική χρήση χρηματοδότησης, η παρακολούθηση και η αξιολόγηση των επιπτώσεων της παρέμβασης, ο αποτελεσματικός συντονισμός μεταξύ εθνικού, περιφερειακού και τοπικού επιπέδου, ο εποικοδομητικός διάλογος με την κοινωνία των πολιτών των Ρομά.
Το έργο της εκκλησίας είναι αξιέπαινο. Το έργο επιμέρους φορέων είναι πάρα πολύ σημαντικό, όμως αν δεν έχουμε ένα ολιστικό πλαίσιο, ένα συνολικό πλαίσιο, θα έχουμε προβλήματα στην ουσιώδη διαδικασία ένταξης των Ρομά στην κοινωνία.
Ευχαριστώ πολύ.
Εάν θέλετε να ενημερώνεστε για τις δράσεις μας, μπορείτε να δηλώσετε παρακάτω τα στοιχεία σας:
Εάν θέλετε να ενημερώνεστε για τις δράσεις μας, μπορείτε να δηλώσετε παρακάτω τα στοιχεία σας: