Στη χώρα μας, ο δημόσιος διάλογος αναλώνεται δυστυχώς συχνά σε παρωχημένα ερωτήματα με αυτονόητες απαντήσεις που έχουν δοκιμαστεί διεθνώς. Χαρακτηριστικό παράδειγμα, εν έτει 2018, το ζήτημα της ίδρυσης ή μη μη κρατικών και ιδιωτικών πανεπιστημίων. Θα έπρεπε, ωστόσο, να μας προβληματίσει το γεγονός ότι η Ελλάδα είναι η μόνη χώρα της ΕΕ στην οποία υπάρχει ρητός συνταγματικός περιορισμός ως προς τη δημιουργία μη κρατικών πανεπιστημίων. Γνωρίζουμε κάτι που όλα τα υπόλοιπα κράτη αγνοούν; Μάλλον όχι. Απλά, ιδεοληψίες και αγκυλώσεις κρατούν την Ελλάδα δέσμια του παρελθόντος, με τεράστιο ωστόσο οικονομικό και κοινωνικό κόστος. Το αίτημα αναθεώρησης του άρθρου 16 του Συντάγματος, ώστε να είναι δυνατή η ίδρυση μη κρατικών και ιδιωτικών πανεπιστημίων, είναι ώριμο και σκόπιμο να υλοποιηθεί για πολυάριθμους σημαντικούς λόγους, μεταξύ των οποίων και οι ακόλουθοι:
Το διεθνές περιβάλλον είναι εξαιρετικά ευνοϊκό για το συγκεκριμένο εγχείρημα, καθώς οι ροές των διεθνών φοιτητών έχουν πενταπλασιαστεί κατά τις τελευταίες τέσσερις δεκαετίες (4,5 εκατ. φοιτητές το 2015 από 0,8 εκατ. το 1975). Για παράδειγμα, το όφελος για το Ηνωμένο Βασίλειο από αλλοδαπούς φοιτητές εκτιμάται σε τουλάχιστον 8 δις λίρες ετησίως, ενώ για τις ΗΠΑ σε 27 δις δολάρια. Ωστόσο, η Ελλάδα έχει μικρό μερίδιο στην προσέλκυση των διεθνών ροών φοιτητών (0,7% – περίπου 30.000 φοιτητές), η δε πλειοψηφία αυτών προέρχονται από ειδικές διμερείς συμφωνίες (π.χ. από Κύπρο) ή είναι παιδιά μεταναστών που διαμένουν στη χώρα μας, χωρίς να προκύπτει οικονομικό όφελος. Βάσει των εκτιμήσεων έκθεσης της Εθνικής Τράπεζας 2017, η Ελλάδα θα μπορούσε να προσελκύσει 110.000 ξένους φοιτητές και παράλληλα να περιορίσει τις εκροές Ελλήνων φοιτητών στο εξωτερικό, με άμεσο όφελος της τάξης των €1,8 δις ετησίως.
Η δημιουργία μη κρατικών και ιδιωτικών πανεπιστημίων θα εισαγάγει μία υγιή άμιλλα με τα δημόσια πανεπιστήμια που θα ωθήσει προοπτικά σε βελτίωση του επιπέδου της παρεχόμενης εκπαίδευσης για όλους, Παράλληλα, θα τονωθεί η επιστημονική έρευνα και θα βελτιωθεί η αποτελεσματικότητα του συστήματος καινοτομίας, με την αύξηση των ερευνητικών ροών και τη συνακόλουθη μετατροπή τους σε αναπτυξιακό προϊόν.
Είναι, επίσης, αποκαλυπτικό ότι το 60% των Ελλήνων πανεπιστημιακών καθηγητών απασχολούνται στο εξωτερικό, όταν ο ευρωπαϊκός μέσος όρος είναι μόλις 11% (κλαδική μελέτη της Εθνικής Τράπεζας για την Ανώτατη Εκπαίδευση, 2017). Επιπλέον, σύμφωνα με έκθεση της ΑΔΙΠ Ιουλίου 2018 (βάσει στοιχείων της UNESCO), η χώρα μας εμφανίζει ένα από τα μεγαλύτερα ποσοστά φοιτητών που σπουδάζουν στο εξωτερικό σε σχέση με τον πληθυσμό της (0,34% – σύνολο 37.484 φοιτητές το 2017), ποσοστό αυξημένο κατά 26,73% την περίοδο 2011-2017. Γιατί να μην μπορέσουμε να αξιοποιήσουμε στη χώρα μας το πολύτιμο αυτό ανθρώπινο δυναμικό, με άμεσο όφελος για την ανώτατη εκπαίδευση και την οικονομία εν γένει;
Με έναν πρόχειρο υπολογισμό: 37.484 φοιτητές x 1.000 ευρώ τουλάχιστον το μήνα x 12 μήνες = 449.808.000 ευρώ! Μισό δις. ευρώ περίπου, που διαρρέει ετησίως, εισφέροντας στο ΑΕΠ άλλων χωρών. Γιατί να μην παραμείνει στη χώρα, δημιουργώντας μάλιστα νέες θέσεις εργασίας; Η αδυναμία εξυπηρέτησης αυτής της ζήτησης συνεπάγεται μεγάλες οικονομικές απώλειες, ενώ παράλληλα οδηγεί σε απώλεια ικανού και πολύτιμου επιστημονικού δυναμικού.
Η εντονότερη διαφοροποίηση μεταξύ των ιδρυμάτων ανώτατης εκπαίδευσης θα αυξήσει έτι περαιτέρω τις διαθέσιμες επιλογές φοίτησης για τους φοιτητές. Η βελτιστοποίηση της αντιστοίχισης των προσδοκιών τους με τις διαθέσιμες αυτές επιλογές φοίτησης, αναμένεται να μεγιστοποιήσει τις επιδόσεις τους κατά τη φοίτηση και να αυξήσει προοπτικά τις πιθανότητες για καλύτερη επαγγελματική σταδιοδρομία.
+1) Δεν θα ισχύει το παράδοξο να αναγνωρίζονται στην Ελλάδα τίτλοι μη κρατικών πανεπιστημίων εξωτερικού, αλλά να μην επιτρέπεται η ίδρυση τέτοιων πανεπιστημίων στην Ελλάδα.
Συνιστά υποκρισία να αποδεχόμαστε την ιδιωτική παιδεία σε όλες τις βαθμίδες της εκπαίδευσης, πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας, και να την ξορκίζουμε όταν μιλάμε για τα πανεπιστήμια. Ομοίως, να δεχόμαστε την παροχή υγείας από ιδιωτικούς φορείς, και όχι παροχή ανώτατης εκπαίδευσης από ιδιωτικούς φορείς. Στη Νέα Δημοκρατία, πρώτη μας προτεραιότητα είναι η αναβάθμιση του δημόσιου πανεπιστημίου. Παράλληλος στόχος όμως είναι η δυνατότητα ίδρυσης μη κρατικών και ιδιωτικών πανεπιστημίων, με τις αναγκαίες διασφαλίσεις ποιότητας και εποπτείας από το κράτος. Με αυστηρό, δηλαδή, νομικό πλαίσιο που θα περιφρουρεί το κύρος και την αξιοπιστία του θεσμού. Με δημοσιευμένο πρόγραμμα σπουδών, αναλυτικό κανονισμό λειτουργίας και αυστηρά επιλεγμένο διδακτικό προσωπικό, με τα ίδια ακριβώς ακαδημαϊκά προσόντα με τα αντίστοιχα μέλη ΔΕΠ των δημοσίων πανεπιστημίων. Με διαφάνεια, αξιολόγηση και λογοδοσία. Όπως προσιδιάζει σε ένα σύγχρονο, ευρωπαϊκό κράτος.
Εάν θέλετε να ενημερώνεστε για τις δράσεις μας, μπορείτε να δηλώσετε παρακάτω τα στοιχεία σας:
Εάν θέλετε να ενημερώνεστε για τις δράσεις μας, μπορείτε να δηλώσετε παρακάτω τα στοιχεία σας: