Ομιλία στην Ολομέλεια κατά τη συζήτηση επί της Έκθεσης της Διακομματικής Κοινοβουλευτικής Επιτροπής «για το Δημογραφικό»

Κυρίες και κύριοι,

Η Έκθεση της διακομματικής κοινοβουλευτικής επιτροπής για το δημογραφικό που συζητάμε σήμερα, κρούει τον κώδωνα του κινδύνου για την μείζονα απειλή της χώρας, δηλαδή την υπογεννητικότητα και τη συνακόλουθη γήρανση του πληθυσμού για τη χώρα μας. Ήδη από το 1993, αρμόδια Επιτροπή της Βουλής είχε προβλέψει το κακό σενάριο της πληθυσμιακής συρρίκνωσης, προτείνοντας και τότε, όπως και τώρα, πολιτικές ενίσχυσης της γεννητικότητας και στήριξης της οικογένειας.

Παρά τις προειδοποιητικές κρούσεις και παρά τα σημαντικά μέτρα που ελήφθησαν τις τελευταίες δεκαετίες, η πτωτική πορεία των γεννήσεων όχι μόνο δεν αναστράφηκε, αλλά ενισχύθηκε, σύμφωνα και με τα στοιχεία της Απογραφής. Η δε μείωση των γεννήσεων, ειδικά την τελευταία δεκαετία, υπήρξε δραματική: μείωση των γεννήσεων κατά 33,7% μεταξύ 2008 και 2017, ήτοι από 118.300 σε 88.500 γεννήσεις. Η μείωση των γεννήσεων και το brain drain, μέσα σε ένα πλαίσιο οικονομικής ύφεσης και συνακόλουθης κοινωνικής αναταραχής, είχαν ως αποτέλεσμα τη δραματική μείωση του πληθυσμού.

Οι διαθέσιμες προβολές στο εγγύς μέλλον κάνουν λόγο για πληθυσμό της τάξης των 9,5-10,4 εκ. ως το 2035 και 8,3-10 εκ. το 2050, ενώ το 2015 ήταν 10,9 εκ.

Κυρίες και κύριοι, όσο σύνθετος και αν είναι ένας ολοκληρωμένος σχεδιασμός αντιμετώπισης του δημογραφικού προβλήματος, οφείλουμε τάχιστα να υπερβούμε τις δυσκολίες και να αναλάβουμε πρωτοβουλίες που θα στοχεύουν στην ενίσχυση της γεννητικότητας, τη μεταβολή του δείκτη νέων ηλικιών, την αποκατάσταση του ισοζυγίου ενεργού πληθυσμού.

Εμείς, στη Νέα Δημοκρατία, υποβάλαμε πρόσφατα τις προτάσεις μας για την αντιμετώπιση της δημογραφικής πρόκλησης, που βασίζονται σε έξι άξονες:

1. Μείωση του κόστους απόκτησης παιδιού: ενδεικτικά με την αύξηση του αφορολογήτου κατά 1.000 ευρώ για κάθε παιδί της οικογένειας, ήδη από το πρώτο παιδί, αλλά και τη χορήγηση ειδικού οικονομικού βοηθήματος, σε περίπτωση γέννησης επόμενου παιδιού εντός 30 μηνών από την προηγούμενη γέννα. Εναλλακτικά, θα μπορούσε να εξεταστεί επιπλέον αφορολόγητο, για τα πρώτα χρόνια ζωής των παιδιών.
2. Στήριξη των εργαζομένων γονέων και κυρίως των γυναικών: ενδεικτικά δίνουμε τη δυνατότητα επιλογής του χρόνου κατά τον οποίο θα γίνει χρήση της άδειας εγκυμοσύνης και λοχείας. Επιπλέον, σε συνεργασία με τους κοινωνικούς εταίρους, μπορεί να προβλεφθεί μεγαλύτερη χρονικά άδεια σε μονογονεϊκές οικογένειες. Περαιτέρω, για κάθε παιδί που δεν βρίσκει θέση σε δημοτικό παιδικό σταθμό, η οικογένεια του, εφόσον πληροί τα εισοδηματικά κριτήρια, θα λαμβάνει κουπόνι ύψους 180 ευρώ το μήνα για 10 μήνες το χρόνο, το οποίο θα μπορεί να εξαργυρώνεται σε βρεφονηπιακό σταθμό της επιλογής της.
3. Θεσμικά μέτρα για την ευρύτερη προσαρμογή της κοινωνίας και της Πολιτείας στις δημογραφικές εξελίξεις και την αντιμετώπιση των σύγχρονων προκλήσεων, όπως συστηματικός έλεγχος των νόμων ως προς τις δημογραφικές επιπτώσεις τους και ίδρυση Γραφείου δημογραφικής πολιτικής στην Βουλή. Επιπλέον, προτάσσουμε την ενίσχυση του κοινωνικού χαρακτήρα του εκπαιδευτικού συστήματος, με ▪ Ολοήμερα Σχολεία παντού, με πρόγραμμα δραστηριοτήτων, μελέτη, ▪ Εκμάθηση ξένων γλωσσών, με οργάνωση εξετάσεων και παροχή πιστοποίησης, μέσα στα σχολεία ▪ Λειτουργία τάξεων υποδοχής για την ενσωμάτωση όλων των παιδιών στο ελληνικό εκπαιδευτικό σύστημα. Επέκταση της προστασίας από απόλυση από τους 18 στους 24 μήνες μετά τον τοκετό, και επέκταση της ρύθμισης στους πατέρες, μόλις ανακοινώνουν στην εργασία τους ότι οι γυναίκες τους κυοφορούν.
4. Μέτρα προώθησης της ενεργού γήρανσης και της διαγενεακής αλληλεγγύης. Αναμόρφωση του συνταξιοδοτικού και του φορολογικού συστήματος ώστε να μην λειτουργεί αποτρεπτικά στην παράταση του εργασιακού βίου μετά τα 65, και εξασφάλιση της βιωσιμότητας του ασφαλιστικού/συνταξιοδοτικού μας συστήματος με ένα σύστημα τριών πυλώνων, που θα συνδυάζει τον πρώτο αναδιανεμητικό πυλώνα με έναν δεύτερο κεφαλαιοποιητικό πυλώνα και έναν τρίτο εθελοντικό.
5. Στήριξη των μεγάλων οικογενειών. Ενδεικτικά με την επαναφορά των επιδομάτων πολυτέκνων στα προ του ν. 4512/2018 επίπεδα, με νομικές προβλέψεις για την παροχή μεγαλύτερης ευελιξίας στους δήμους για την στήριξη πολυμελών οικογενειών, με έκπτωση από τα τέλη κυκλοφορίας ΙΧ και επανεξέταση των τεκμηρίων, έως την ενηλικίωση των τέκνων. Οι προβλέψεις για την απόκτηση αυτοκινήτου που ισχύουν για τους πολυτέκνους θα επεκταθούν και στις τρίτεκνες οικογένειες.
6. Αντιστροφή του brain drain, της φυγής των νέων, ενδεικτικά με τη στήριξη στις νεοφυείς και καινοτόμες επιχειρήσεις, π.χ. με την ευνοϊκή φορολογία για την κινητοποίηση ιδιωτικών κεφαλαίων για την χρηματοδοτική υποστήριξη των start up επιχειρήσεων.

Πριν από όλα αυτά όμως, υπάρχει μία βασική προϋπόθεση που δεν είναι άλλη από την επιστροφή στην ανάπτυξη. Και τι σημαίνει ανάπτυξη, κυρίες και κύριοι; Ανάπτυξη σημαίνει προσέλκυση επενδύσεων και δημιουργία θέσεων εργασίας. Χωρίς ανάπτυξη, χωρίς δουλειές, οι νέοι άνθρωποι που μαστίζονται από την ανεργία, δεν πρόκειται να αποφασίσουν να κάνουν οικογένεια. Συνεπώς, οφείλουμε με όλες τις δυνάμεις μας, πολίτες και πολιτικοί, να παλέψουμε για την επιστροφή της χώρας μας σε τροχιά ανάπτυξης.

Κύριες και Κύριοι, τα δεδομένα τα έχουμε και είναι άκρως ανησυχητικά: η χώρα μας είναι μία χώρα υπό εξαφάνιση. Αν δεν δράσουμε αποφασιστικά, η χώρα μας κινδυνεύει να έχει μόλις 8,3 εκατομ. πληθυσμό το 2050. Και αν δεν δράσουμε τώρα, η κατάσταση σε λίγα χρόνια θα είναι μη αναστρέψιμη.

Προτάσεις ρεαλιστικές έχουμε, με συγκεκριμένη στόχευση. Τι λείπει λοιπόν; Λείπει η πολιτική βούληση. Γιατί δεν βλέπουμε ότι το δημογραφικό πρόβλημα συνιστά ωρολογιακή βόμβα για τα θεμέλια της χώρας; Ή μήπως το βλέπουμε και απλώς το αγνοούμε γιατί έχουμε τη βεβαιότητα ότι δεν θα σκάσει στα χέρια μας; Τι νόημα έχει να συζητάμε για την οικονομία, την υγεία, την παιδεία, τη δικαιοσύνη, όταν πάνω από όλα είμαστε μία χώρα υπό εξαφάνιση;

Και, ναι, είναι γεγονός ότι η οποιαδήποτε δημογραφική πολιτική χρειάζεται χρόνο για να αποδώσει αποτελέσματα. Και, ναι, είναι γεγονός ότι η αύξηση του ποσοστού γεννήσεων χρειάζεται δεκαετίες για να μετατραπεί σε αύξηση του εργατικού δυναμικού. Αυτό όμως δεν είναι λόγος για να μην δράσουμε άμεσα και αποφασιστικά. Το οφείλουμε στα παιδιά μας, το οφείλουμε στα εγγόνια μας, το οφείλουμε στη χώρα μας.