Παραπολιτικά, συνέντευξη στο δημοσιογράφο Κώστα Παπαχλιμίντζο. 

Η πρώτη σας νομοθετική ρύθμιση ήταν η κατάργηση του πανεπιστημιακού ασύλου. Σας ανησυχεί μήπως η μεταρρύθμιση αυτή καταρρεύσει με την πρώτη πιθανή σύγκρουση αστυνομικών με φοιτητές μέσα σε πανεπιστημιακό χώρο; 

Κύριε Παπαχλιμίντζο, η κυβέρνηση με την πρόσφατη νομοθετική της παρέμβαση έθεσε τις προϋποθέσεις ώστε να αποκατασταθεί το άσυλο στην πραγματική του έννοια, και από άσυλο ανομίας και παραβατικότητας να καταστεί πραγματικό άσυλο για την ελεύθερη διακίνηση ιδεών. Σίγουρα, μία εξαιρετικά κρίσιμη παράμετρος είναι η εφαρμογή της διάταξης από τις αρμόδιες αρχές. Ποιες αρχές; Οποιεσδήποτε έχουν κατά νόμο αρμοδιότητα. Για παράδειγμα, η Εισαγγελία, η Αστυνομία, η Πυροσβεστική, η Πολεοδομία (αν πρόκειται για πολεοδομικές παραβάσεις), το ΣΔΟΕ (αν πρόκειται για διάπραξη οικονομικών εγκλημάτων). Σε πολιτικό επίπεδο, έχουν γίνει ήδη σημαντικές ενέργειες από κοινού από το Υπουργείο Παιδείας και το Υπουργείο Προστασίας του Πολίτη, για το πώς θα μπορέσει στην πράξη να εφαρμοστεί η διάταξη. Σε κάθε περίπτωση, πρέπει να ξεκαθαριστεί πως δεν επιθυμούμε επουδενί αστυνομοκρατούμενα πανεπιστήμια. Επιθυμία μας θα ήταν να μην χρειαστεί η διάταξη να εφαρμοστεί ποτέ, και να λειτουργεί μόνο αποτρεπτικά.

Θα νομοθετήσετε την είσοδο σε ΑΕΙ και ΤΕΙ μόνο με κάρτα; Ποιοι θα είναι οι κάτοχοι της κάρτας αυτής και πότε θα εφαρμοστεί το μέτρο;

Η διάταξη για το άσυλο εντάσσεται σε μια συνολική στρατηγική για την αναβάθμιση του ακαδημαϊκού περιβάλλοντος. Υπάρχουν περαιτέρω ενέργειες που θα μπορούσαν να ενισχύσουν την προσπάθεια αυτή, όπως ο συστηματικός φωτισμός πανεπιστημιακών χώρων, ο αποτελεσματικότερος έλεγχος εργαστηρίων ή άλλων χώρων, η διαβαθμισμένη είσοδος σε συγκεκριμένους χώρους των ΑΕΙ, κ.ά.. Όλα αυτά είναι ζητήματα που θα συζητηθούν αναλυτικά με τους εμπλεκόμενους φορείς το προσεχές διάστημα. 

Με ποιο τρόπο θα καταργηθούν οι λεγόμενοι αιώνιοι φοιτητές; Γιατί προχωράτε σε αυτό το μέτρο, αφού πρακτικά δεν κοστίζουν κάτι στο ελληνικό πανεπιστήμιο όσοι αργούν να πάρουν πτυχίο; 

Δεν αντιμετωπίζουμε το ζήτημα των αιώνιων φοιτητών ως πρωτίστως δημοσιονομικό, αλλά ως εκπαιδευτικό. Πρέπει να περάσει ένα ξεκάθαρο μήνυμα πειθαρχίας και εστίασης στην εκπαιδευτική διαδικασία. Δεν θεωρούμε φυσιολογικό να εισάγεται κάποιος στο Πανεπιστήμιο και να αποφοιτά μετά από 30 χρόνια, και σίγουρα αυτή δεν είναι πρακτική που συνάδει με τις διεθνείς τάσεις. Σε κάθε περίπτωση, ο στόχος μας είναι η όποια παρέμβαση να ισχύει εφεξής, ήτοι για τους νέους φοιτητές που θα εισαχθούν στο Πανεπιστήμιο. Για αυτούς που είναι ήδη φοιτητές, σκοπεύουμε να προβλέψουμε μεταβατικές διατάξεις, οι λεπτομέρειες των οποίων θα αποκρυσταλλωθούν μετά από διαβούλευση με τους εμπλεκόμενους φορείς. 

Ποιες αλλαγές σε σχέση με τη φετινή χρονιά θα δουν στις πανελλαδικές εξετάσεις οι μαθητές που ξεκινούν τώρα να φοιτούν στην 3η Λυκείου;

Πολιτική μας απόφαση είναι να μην αλλάξουμε τους βασικούς άξονες του προσφάτως ψηφισθέντος συστήματος εισαγωγής στην Ανώτατη εκπαίδευση για τους μαθητές που εισέρχονται φέτος στη Γ’ Λυκείου – προκειμένου να μην αναστατώσουμε την εκπαιδευτική κοινότητα – αλλά να προχωρήσουμε απλώς σε επιμέρους βελτιωτικές κινήσεις με στόχο να διορθώσουμε σημαντικές δυσλειτουργίες του εν λόγω συστήματος. Υλοποιούμε παρεμβάσεις σε τρεις άξονες: α. λελογισμένη μείωση της εξεταστέας ύλης στα μαθήματα για τα οποία η κάλυψή της δεν ήταν εφικτή, β. μείωση του συντελεστή βαρύτητας της Λογοτεχνίας στο 15% του συνολικού βαθμού του μαθήματος, κατά την ενιαία εξέταση με τη Νεοελληνική Γλώσσα, γ. άρση της κατηγοριοποίησης τμημάτων σε «ελεύθερης πρόσβασης» και «κατόπιν εξετάσεων», καθώς η κατηγοριοποίηση αυτή ενέχει δύο βασικές στρεβλώσεις: αφενός οι μαθητές καλούνται να «μαντέψουν», κατά την πρώτη επιλογή, ποια τμήματα θα είναι ελεύθερης πρόσβασης και ποια όχι, αφετέρου οδηγεί στο διαχωρισμό των τμημάτων μεταξύ εκείνων που διατηρούν αυξημένο κύρος και εκείνων που απαξιώνονται.

Ετοιμάζετε και άλλες αλλαγές στις πανελλαδικές εξετάσεις και από πότε σχεδιάζετε να τις θέσετε σε εφαρμογή; 

Εκτενέστερες αλλαγές στο σύστημα εισαγωγής στην Ανώτατη εκπαίδευση θα υλοποιηθούν τα προσεχή διδακτικά έτη, χωρίς αιφνιδιασμό και προχειρότητα, μετά από ενδελεχή μελέτη και συζήτηση με τους εμπλεκόμενους φορείς. Επιθυμούμε να ενισχύσουμε τα πλεονεκτήματα των πανελλαδικών εξετάσεων, όπως η αδιαβλητότητα και η αξιοπιστία του συστήματος, και να καταπολεμήσουμε τα τρωτά, όπως η αποστήθιση και η αποτύπωση της στιγμής. Η συμπερίληψη – σε κάποιο βαθμό – της επίδοσης των λυκειακών τάξεων στο σύστημα εισαγωγής στα τριτοβάθμια ιδρύματα είναι στις σκέψεις μας. Μια επιπλέον αλλαγή που θα επιδιώξουμε αφορά στις βάσεις. Εκπεφρασμένος στόχος μας είναι να καθοριστεί ελάχιστη βάση εισαγωγής στα τριτοβάθμια ιδρύματα.  

Ποιες και πόσες προσλήψεις μόνιμου προσωπικού θα γίνουν στην Παιδεία το 2019 και το 2020;  

Η Κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας έχει θέσει ως προτεραιότητά της τις προσλήψεις σε νευραλγικούς τομείς, όπως η παιδεία, η ασφάλεια και η υγεία, με διαφανή κριτήρια και διαδικασίες και προηγούμενη καταγραφή των αναγκών. Ειδικά στην εκπαίδευση, είναι γεγονός ότι υπάρχουν κενά που πρέπει να καλυφθούν. Οι προσλήψεις που χρειάζεται να γίνουν θα πρέπει να στοχεύουν στην κάλυψη αυτών των κενών, με αξιοκρατικά κριτήρια, με ένα σύστημα αντικειμενικό, δίκαιο και αδιάβλητο. Στην ειδική αγωγή, προχωρούμε ήδη στην επίσπευση της διαδικασίας – μέσω ΑΣΕΠ – πρόσληψης 4.500 εκπαιδευτικών και ειδικού βοηθητικού και ειδικού εκπαιδευτικού προσωπικού, και ευελπιστούμε η διαδικασία να ολοκληρωθεί το συντομότερο δυνατόν μέσα στους επόμενους μήνες, παρά τα διαδικαστικά προβλήματα που κληρονομήσαμε από την απελθούσα κυβέρνηση. 

Θα αλλάξει το καθεστώς αξιολόγησης των εκπαιδευτικών και προς ποια κατεύθυνση; 

Θα ξεκινήσουμε από την αξιολόγηση της σχολικής μονάδας, για να προχωρήσουμε εν συνεχεία στην αξιολόγηση των εκπαιδευτικών. Στόχος μας είναι η αξιολόγηση να συνδέεται με την αντιμετώπιση αδυναμιών σε επίπεδο σχολικής μονάδας, αλλά και με την επιμόρφωση των εκπαιδευτικών και ως εκ τούτου, να είναι εστιασμένη στις ανάγκες τους. Επιδίωξή μας είναι να επενδύσουμε στον εκπαιδευτικό, να του δείξουμε ακόμα μεγαλύτερη εμπιστοσύνη και να του δώσουμε περισσότερη ελευθερία. Ο καθορισμός των κριτηρίων και η αποτίμηση των αποτελεσμάτων της αξιολόγησης θα γίνεται από την Αρχή Διασφάλισης της Ποιότητας στην Πρωτοβάθμια και Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση, η οποία και θα ενισχυθεί ουσιαστικά. Στόχος της αξιολόγησης εκπαιδευτικών θα είναι η επιβράβευση των αρίστων και η παροχή κινήτρων, μέσω επιμόρφωσης, σε όσους δεν αποδίδουν ακόμη επαρκώς.

Στις 11 Σεπτεμβρίου ξεκινά η νέα σχολική χρονιά. Θα βρει δασκάλους, καθηγητές και αναπληρωτές εκπαιδευτικούς στις θέσεις τους;

Ναι, τα σχολεία θα ανοίξουν κανονικά. Τα βιβλία έχουν ήδη παραδοθεί στα σχολεία και οι εκπαιδευτικοί θα βρίσκονται εγκαίρως στη θέση τους. Ειδικότερα ως προς την πρόσληψη των αναπληρωτών, ολοκληρώνουμε τις αναγκαίες διαδικασίες, παρά τα διαδικαστικά προβλήματα που παραλάβαμε και σε αυτόν τον τομέα από την απελθούσα Κυβέρνηση. Σημειωτέον, ότι για την επόμενη σχολική χρονιά για την οποία η Κυβέρνηση θα έχει πλήρη ελευθερία κινήσεων, στόχος είναι η τοποθέτηση των εκπαιδευτικών να ολοκληρωθεί πολύ πιο νωρίς. 

Ο πρωθυπουργός έχει δεσμευθεί για αξιολόγηση δαπανών σε όλο το Δημόσιο (spending review). Ποιες δυνατότητες εξοικονόμησης πόρων υπάρχουν στο χώρο της Παιδείας; 

Η Παιδεία σήκωσε ένα μεγάλο μέρος των βαρών της δημοσιονομικής προσαρμογής των προηγούμενων ετών. Τα τελευταία χρόνια η συνολική δημόσια δαπάνη για την εκπαίδευση στην Ελλάδα βρίσκεται στην προτελευταία θέση των κρατών μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης ως ποσοστό της συνολικής δημοσίας δαπάνης Γενικής Κυβέρνησης. Επιδιώκουμε μια στενή συνεργασία με το Γενικό Λογιστήριο του Κράτους, ώστε στη βάση της τακτικής επισκόπησης δαπανών (spending review)  που θα διενεργεί εφεξής, να αξιολογούνται σε βάθος και οι δαπάνες του Υπουργείου Παιδείας. Σε κάθε περίπτωση, οφείλουμε να επισημάνουμε ότι μεγάλο τμήμα των προγραμματικών μας δηλώσεων για την παιδεία δεν απαιτεί χρήματα για να υλοποιηθεί. Απαιτείται απλώς αλλαγή νοοτροπίας, όπως π.χ. η χορήγηση μεγαλύτερης ελευθερίας και αυτονομίας στα σχολεία και τα πανεπιστήμιά μας.