«Η Ελλάδα γίνεται διεθνής φάρος εκπαίδευσης» - Εναρκτήρια εκδήλωση της Συνόδου Ελληνικών και 30 κορυφαίων Αμερικανικών Πανεπιστημίων

Πρωθυπουργός Υπουργός

07-11-22 «Η Ελλάδα γίνεται διεθνής φάρος εκπαίδευσης» – Εναρκτήρια εκδήλωση της Συνόδου Ελληνικών και 30 κορυφαίων Αμερικανικών Πανεπιστημίων

Με μεγάλη επιτυχία πραγματοποιήθηκε η εναρκτήρια Εκδήλωση του «Pharos Summit 2022», της Συνόδου για την Ελληνοαμερικανική Συνεργασία στον τομέα της Ανώτατης Εκπαίδευσης, παρουσία εκπροσώπων από όλα τα Ανώτατα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα της Ελλάδας και από 30 κορυφαία Πανεπιστήμια των ΗΠΑ, καθώς και εκπροσώπων των Κυβερνήσεων των δύο κρατών. Η εκδήλωση, στην οποία καλωσόρισε τους υψηλούς προσκεκλημένους ο Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, διοργανώθηκε από το Υπουργείο Παιδείας και Θρησκευμάτων σε συνεργασία με με το Ινστιτούτο Διεθνούς Εκπαίδευσης (ΙΙΕ) των ΗΠΑ,την Πρεσβεία των ΗΠΑ στην Ελλάδα και το Ίδρυμα Fulbright και έλαβε χώρα στην εμβληματική Εθνική Βιβλιοθήκη της Ελλάδας, στο Κέντρο Πολιτισμού – Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος.

Η Υπουργός Νίκη Κεραμέως, η οποία είχε δρομολογήσει τη συνεργασία μεταξύ Πανεπιστημίων των δύο χωρών ήδη από το 2019, κατά την εναρκτήρια ομιλία της, έκανε λόγο για την επίσκεψη των εκπροσώπων ως «μόνο την αρχή για ό,τι βλέπουμε ως ένα σημαντικό ταξίδι που θα οδηγήσει σε ισχυρότερους δεσμούς μεταξύ των ελληνικών και των αμερικανικών Πανεπιστημίων, οι οποίοι θα ωφελήσουν αμφότερες τις ακαδημαϊκές κοινότητες».

Ο Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης αναφέρθηκε στην στενή συνεργασία με την Υπουργό Παιδείας Νίκη Κεραμέως ώστε να τεθούν τα ΑΕΙ της χώρας σε μια νέα τροχιά εξωστρέφειας και ποιοτικής αναβάθμισης. Προέτρεψε τα Πανεπιστήμια να συνάψουν νέες συνεργασίες και να εμβαθύνουν τις υφιστάμενες, και επεσήμανε, χαρακτηριστικά, ότι το πιο πολύτιμο κεφάλαιο της χώρας είναι οι άνθρωποί της και ιδιαίτερα η νέα γενιά.

Τη Σύνοδο χαιρέτισαν, επίσης, ο George J. Tsunis, Πρέσβης των ΗΠΑ στην Ελλάδα, η Lee Satterfield, Assistant Secretary of State για εκπαιδευτικά και πολιτιστικά θέματα των ΗΠΑ και ο Allan E. Goodman, Διευθύνων Σύμβουλος του Ινστιτούτου Διεθνούς Εκπαίδευσης ΗΠΑ. Όλοι μίλησαν με ενθουσιασμό για τις νέες ακαδημαϊκές συνεργασίες και ιδιαίτερη προσμονή για τα αποτελέσματά τους.

Στη συνέχεια, παρουσιάστηκαν, ενδεικτικά, τρεις συνέργειες που δρομολογήθηκαν στο πλαίσιο του διεθνούς ακαδημαϊκού προγράμματος συνεργασιών που ξεκίνησε το Σεπτέμβριο του 2019: α. Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο και Πανεπιστήμιο Columbia, β. Ιόνιο Πανεπιστήμιο και Πανεπιστήμιο Johns Hopkins, γ. Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών και Πανεπιστήμιο Yale. Οι εκπρόσωποι των Ιδρυμάτων αναφέρθηκαν στα σχέδια και τις προσδοκίες τους από τα νέα προγράμματα, που αναμένεται να ωφελήσουν τα Πανεπιστήμια και των δύο πλευρών του Ατλαντικού, να προάγουν την έρευνα και την ανταλλαγή καλών πρακτικών.

Αξιοσημείωτη είναι η νέα συνεργασία μεταξύ του ΕΚΠΑ και του Yale η οποία προβλέπει την ανταλλαγή φοιτητών από τα δύο ιδρύματα και την παρακολούθηση μαθημάτων άνευ διδάκτρων. Στο πλαίσιο της νέας συνεργασίας, μεταπτυχιακοί και διδακτορικοί φοιτητές του ΕΚΠΑ θα μπορούν να παρακολουθούν μαθήματα διάρκειας ενός εξαμήνου ή ενός έτους στις θετικές επιστήμες και τις πολυτεχνικές, ιατρικές, περιβαλλοντολογικές σχολές του Yale, τα οποία θα προσμετρώνται στην απόκτηση του πτυχίου τους. Η συγκεκριμένη συνεργασία αποτελεί πρότυπο για την δημιουργία νέων συνεργασιών που θα επιφέρουν απτά οφέλη στους φοιτητές της χώρας μας, ανοίγοντας νέους ορίζοντες και ευκαιρίες. Επίσης, η εν λόγω συνεργασία θα προωθήσει την προσέλκυση αριστούχων φοιτητών από το Yale, συνδράμοντας στην ενδυνάμωση της χώρας ως παγκόσμιου πόλου εκπαίδευσης. Τέλος, με την έναρξη του νέου ακαδημαϊκού έτους, το μεταπτυχιακό πρόγραμμα Περιβαλλοντικής Υγείας του ΕΚΠΑ θα συν-διδάσκουν καθηγητές από το Πανεπιστήμιο Yale.

«Ως παιδιά, μεγαλώσαμε σε νησιά», δήλωσε χαρακτηριστικά ο κ. Ν. Θωμαϊδης, καθηγητής Χημείας στο ΕΚΠΑ για τον ίδιο και τον συνεργάτη του, κ.Β. Βασιλείου, καθηγητή Περιβαλλοντικής Υγείας του Yale, «όπου ο δρόμος προς την γνώση δεν είναι πάντα προφανής και οι αλλαγές που έχουν συντελεστεί στην Ελλάδα τα τελευταία χρόνια καθιστούν τον δρόμο προς την γνώση – στο υψηλότατο επίπεδο – για τους νέους της χώρας μας πιο εύκολο από ποτέ.»

Ιδιαίτερο ενδιαφέρον είχαν οι μαρτυρίες δύο φοιτητριών από το Πανεπιστήμιο Harvard, οι οποίες συμμετείχαν στο θερινό πρόγραμμα που διενεργείται στη Λέσβο, σε συνεργασία με το ΕΚΠΑ, και αφορά τις προσφυγικές ροές, τομέα στον οποίο η χώρα μας έχει αναπτύξει τεχνογνωσία λόγω της γεωστρατηγικής της θέσης. «Ήταν μια μοναδική ευκαιρία να κατανοήσουμε την πολυπλοκότητα του φαινομένου της μετανάστευσης και να καταλάβουμε τις δυσκολίες στην κατάρτιση μεταναστευτικής πολιτικής» δήλωσε μια εξ’ αυτών.

Τις επόμενες ημέρες, οι εκπρόσωποι θα επισκεφθούν, ανά ομάδες ενδιαφέροντος, τα Πανεπιστήμια όλης της Ελλάδας, προκειμένου να εξετάσουν το ενδεχόμενο σύναψης περαιτέρω συνεργασιών ή εμβάθυνσης αυτών που δρομολόγησαν την τελευταία τριετία.

Αξίζει να σημειωθεί ότι ήδη, από την πρώτη ημέρα της επίσκεψης στην Ελλάδα, ανακοινώθηκε η Ίδρυση Διεθνούς Κέντρου Εκπαίδευσης του φημισμένου Πανεπιστημίου Columbia στην Αθήνα, για ακαδημαϊκή διάδραση με τους καθηγητές, φοιτητές και ερευνητές μας. Πρόκειται για άλλη μία απτή ψήφο εμπιστοσύνης στα ελληνικά ΑΕΙ και την πανεπιστημιακή μας κοινότητα και επιστέγασμα μίας εντατικής προσπάθειας που γίνεται από τα τέλη του 2019, στο πλαίσιο της πρωτοβουλίας του ΥΠΑΙΘ για τη μεγαλύτερη εξωστρέφεια της ανώτατης εκπαίδευσης και των ελληνικών ΑΕΙ. Το Κέντρο αναμένεται να υποδεχτεί τους πρώτους φοιτητές το 2023, με στόχο να εμπλουτίσει το διδακτικό, επιστημονικό και ερευνητικό έργο.

Ακολουθεί η πλήρης ομιλία της Υπουργού:

Αξιότιμε κ. Πρωθυπουργέ,

Αξιότιμε κ. Πρέσβη,

Αξιότιμη κα. Satterfield,

Αξιότιμε Δρ. Goodman,

Αξιότιμοι εκπρόσωποι των Ελληνικών και Αμερικανικών Πανεπιστημίων,

Είναι μεγάλη μου χαρά και τιμή να σας καλωσορίσω στην Αθήνα και στο Συνέδριο Φάρος 2022. Θυμάμαι πολύ καλά τον Μάρτιο του 2020, όταν πρωτοξεκινήσαμε το εγχείρημα να σας υποδεχτούμε στην Αθήνα, καθώς και τα αισθήματα αβεβαιότητας τα οποία όλοι βιώσαμε καθώς η παγκόσμια πανδημία εξελισσόταν, αναγκάζοντάς μας προφανώς να αναβάλουμε την επίσκεψή σας. Δυόμιση χρόνια μετά, είστε επιτέλους εδώ, και κατά το διάστημα αυτό επιτεύχθηκαν σπουδαίες συνεργασίες μεταξύ των πανεπιστημίων μας και η εκπροσώπηση των Αμερικανικών πανεπιστημίων επεκτάθηκε!

Θα ήθελα κατ’ αρχάς να ευχαριστήσω όλους όσοι εργάστηκαν για την πραγματοποίηση της συνάντησης και για την διατήρηση του πνεύματος συνεργασίας κατά την διάρκεια της πανδημίας. Οι πραγματικοί πρωταγωνιστές αυτής της προσπάθειας είναι τα πανεπιστήμια, τόσο τα Ελληνικά όσο και τα Αμερικανικά, και θα ήθελα να ευχαριστήσω ιδιαιτέρως τις ηγεσίες τους και τους ακαδημαϊκούς τους για την ένθερμη στήριξη αυτής της συνεργασίας. Θα ήθελα να ευχαριστήσω

τον Δρ. Goodman προσωπικά και την ομάδα του από το Ινστιτούτο Διεθνούς Εκπαίδευσης των ΗΠΑ (Institute of International Education) για την αγαστή συνεργασία τα τελευταία δυόμιση χρόνια,
τους συνεργάτες μας στην κυβέρνηση των ΗΠΑ, όπως εκπροσωπούνται εδώ σήμερα από την Assistant Secretary, αρμόδια για εκπαιδευτικά και πολιτιστικά θέματα Lee Satterfield, η οποία ταξίδεψε από τις ΗΠΑ για να είναι μαζί μας – σε ευχαριστώ θερμά Lee -, και τον πρέσβη κ. Γιώργο Τσούνη, ο οποίος αγκάλιασε ολόψυχα το έργο από την πρώτη κιόλας ημέρα της θητείας του, και φυσικά τους συναδέλφους μας στην πρεσβεία των ΗΠΑ στην Αθήνα, για τη συνεχή συνεργασία και υποστήριξή τους,
τον Υφυπουργό Εξωτερικών για τους Ενεργειακούς Πόρους, Geoffrey Pyatt, ο οποίος μας βοήθησε να ξεκινήσουμε αυτό το πρόγραμμα κατά τη διάρκεια της θητείας του ως Πρέσβη των ΗΠΑ στην Ελλάδα,
το Ίδρυμα Fulbright στην Ελλάδα και την εκτελεστική του διευθύντρια, κα Άρτεμη Ζενέτου,
και από την πλευρά μας, τον Πρωθυπουργό της Ελλάδας, κ. Κυριάκο Μητσοτάκη, ο οποίος από την αρχή υποστήριξε κάθε πτυχή του εγχειρήματος
τους συναδέλφους μου στο Υπουργείο Παιδείας και Θρησκευμάτων – τον Υφυπουργό Άγγελο Συρίγο, τον Γενικό Γραμματέα Οδυσσέα Ζώρα, τον Πρόεδρο της Ανεξάρτητης Αρχής Ανώτατης Εκπαίδευσης, Καθηγητή Περικλή Μήτκα, και τέλος, την ομάδα μου που εργάστηκε για το εγχείρημα και όλους τους συναδέλφους από το Υπουργείο Παιδείας.

Επιτρέψτε μου να απαντήσω τρία βασικά ερωτήματα σήμερα κατά τη διάρκεια αυτής της εναρκτήριας εκδήλωσης: Γιατί εδώ; Γιατί τώρα; Και Ποια είναι τα επόμενα βήματα;

Γιατί εδώ;

Επειδή η Ελλάδα διαθέτει όλα τα απαραίτητα στοιχεία για να γίνει ένας παγκόσμιος εκπαιδευτικός κόμβος που προσελκύει φοιτητές, καθηγητές και ερευνητές από όλο τον κόσμο. Η Ελλάδα βρίσκεται στο σταυροδρόμι της Ευρώπης, της Ασίας και της Αφρικής και ως κράτος-μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης απολαμβάνει όλα τα οφέλη της συμμετοχής της, συμπεριλαμβανομένης της πρόσβασης στην ευρωπαϊκή χρηματοδότηση της ακαδημαϊκής έρευνας. Ως γενέτειρα του δυτικού πολιτισμού, η χώρα μας είναι μια φιλελεύθερη δημοκρατία που έχει παραμείνει ανυποχώρητα ισχυρή ακόμη και στις πιο δύσκολες στιγμές. Οι διακεκριμένοι ακαδημαϊκοί, το ευρύ φάσμα πεδίων ακαδημαϊκών σπουδών και το ποικίλο τοπίο της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης επιτρέπουν στα ενδιαφερόμενα ιδρύματα να προσαρμόσουν το προφίλ συνεργασίας τους και να βρουν τον κατάλληλο εταίρο τους στην Ελλάδα. Επιπλέον, η ευρεία γνώση της αγγλικής γλώσσας και ένα ακμάζον επιχειρηματικό τοπίο καθιστούν τα ελληνικά πανεπιστήμια άριστους συνεργάτες σε κοινά εγχειρήματα, που στοχεύουν να φέρουν πιο κοντά την ακαδημαϊκή κοινότητα και την κοινωνία. Και, τέλος, σίγουρα δεν βλάπτει το γεγονός ότι η Ελλάδα -αν και δεν είμαι αντικειμενική εν προκειμένω – είναι μια πανέμορφη χώρα, που διαθέτει ένα ποικιλόμορφο, μαγευτικό τοπίο, φανταστικό καιρό και ηλιοφάνεια όλο το χρόνο, και φιλόξενους ανθρώπους!

Γιατί τώρα;

Επειδή βρισκόμαστε σε ένα ιστορικό υψηλό στις σχέσεις μεταξύ των δύο χωρών μας με ισχυρή πολιτική βούληση και από τις δύο πλευρές να προωθήσουμε ισχυρότερες και βαθύτερες συνεργασίες μεταξύ των πανεπιστημίων μας.

Επειδή η ελληνική κυβέρνηση έχει θέσει τη διεθνοποίηση της ελληνικής τριτοβάθμιας εκπαίδευσης στην κορυφή της μεταρρυθμιστικής της ατζέντας. Επειδή έχουμε αναλάβει τολμηρές νομοθετικές πρωτοβουλίες για τη διευκόλυνση της δημιουργίας προγραμμάτων ξένων γλωσσών, διεθνών συνεργασιών, κοινών και διπλών πτυχίων, θερινών και χειμερινών προγραμμάτων, κοινών ερευνητικών κέντρων – για να αναφέρω μόνο μερικές από τις συνεργασίες, οι οποίες συνδυάζονται φυσικά με εκτεταμένη χρηματοδότηση που έχουμε προσφέρει στα ΑΕΙ της χώρας.

Επειδή τα τελευταία τρία χρόνια έχουμε δει ένα ενθουσιώδες αγκάλιασμα αυτής της νέας κατεύθυνσης από τα πανεπιστήμια της Ελλάδας και των ΗΠΑ.

Με λίγα λόγια, λοιπόν, όλοι οι κρίσιμοι παράγοντες είναι ευθυγραμμισμένοι. Η στιγμή είναι τώρα. Και αυτή η αντιπροσωπεία είναι σίγουρα ιστορική καθώς είναι η μεγαλύτερη αντιπροσωπεία αμερικανικών πανεπιστημίων σε οποιαδήποτε ξένη χώρα στην 100χρονη και πλέον ιστορία του IIE.

Τι θα επακολουθήσει;

Οι περισσότεροι από εσάς που βρίσκεστε εδώ σήμερα γνωρίζετε ήδη πολύ καλά τα πλεονεκτήματα της συνεργασίας με ελληνικά ιδρύματα – από τα 30 ιδρύματα που βρίσκονται σήμερα σε αυτή την αίθουσα, τα 25 είτε έχουν ήδη κάποια μορφή υφιστάμενης συνεργασίας με τα 24 Ελληνικά ΑΕΙ, είτε βρίσκονται εν μέσω συζητήσεων συνεργασίας με ένα από αυτά. Οι περισσότερες από αυτές τις συνεργασίες ήταν αποτέλεσμα του Διεθνούς Προγράμματος Ακαδημαϊκής Συνεργασίας που σας έφερε όλους εδώ σήμερα. Όπως θα ακούσετε και στη συνέχεια, οι συνεργασίες αυτές καλύπτουν ποικίλα ακαδημαϊκά πεδία και ενδιαφέροντα, που εκτείνονται σε θετικές, κοινωνικές και ανθρωπιστικές επιστήμες, στην επιχειρηματικότητα κ.ά. Πολλοί από τους εκπροσώπους που βρίσκονται εδώ έχουν μακροχρόνιους δεσμούς με την Ελλάδα, ενώ άλλοι έρχονται στη χώρα μας για πρώτη φορά – αλλά ελπίζουμε να είναι μόνο η πρώτη από τις πολλές επισκέψεις! Και έχουμε αρχίσει να έχουμε σημαντικές ανακοινώσεις. Το Πανεπιστήμιο Κολούμπια ανακοίνωσε χθες τη δημιουργία ενός Διεθνούς Κέντρου Εκπαίδευσης του Κολούμπια στην Αθήνα, ενώ άλλες ανακοινώσεις αναμένονται σήμερα και τις επόμενες ημέρες.

Θέλω να σας ευχαριστήσω όλους για το χρόνο και τον ενθουσιασμό που έχετε ήδη αφιερώσει σε αυτό το πρόγραμμα και να σας ευχηθώ καλή επιτυχία στις συζητήσεις που θα κάνετε τις επόμενες ημέρες. Περιμέναμε πολύ καιρό για να πραγματοποιήσουμε αυτή την επίσκεψη, αλλά αυτή παραμένει ακόμα μόνο η αρχή αυτού που βλέπουμε ως ένα σημαντικό ταξίδι που θα σφυρηλατήσει ακόμα ισχυρότερους δεσμούς μεταξύ ελληνικών και αμερικανικών πανεπιστημίων. Δεσμοί που θα ωφελήσουν τις ακαδημαϊκές κοινότητες και των δύο χωρών μας!

Σας ευχαριστώ.