ΕΛΕΥΘΕΡΟΣ ΤΥΠΟΣ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ, συνέντευξη στο Γιάννη Απέργη με τίτλο: “Η Κυβέρνηση οδηγεί την Παιδεία σε μία πρωτοφανή οπισθοδρόμηση”

• Πώς κρίνετε τις ρυθμίσεις που προωθούνται στο νομοσχέδιο που ψηφίζεται αύριο και μεθαύριο στην Βουλή για την ανώτατη εκπαίδευση; Πιστεύετε ότι οι αλλαγές που προωθούνται έχουν στόχευση την αναβάθμιση των ΑΕΙ και ΤΕΙ ή συντεχνιακές διευθετήσεις;

Σε μια εποχή που θα έπρεπε να παρέχονται κίνητρα στα Ιδρύματα για να εξελιχθούν και να αναπτυχθούν, η κυβερνητική πολιτική, με το νομοσχέδιο για την τριτοβάθμια εκπαίδευση και την έρευνα, τα ωθεί πίσω ολοταχώς. Πρόκειται για ένα νομοθέτημα που όχι μόνο δεν δίνει στα Ιδρύματα καμία αναπτυξιακή προοπτική, αντιθέτως μπλοκάρει και αυτήν την οποία ήδη έχουν, ενώ επιφέρει περαιτέρω καίρια πλήγματα. Χαρακτηρίζεται, δε, από έννοιες όπως συγκεντρωτισμός, εσωστρέφεια, υπερ-ρύθμιση, οπισθοδρόμηση. Ο Υπουργός Παιδείας κινείται μόνος στην αντίθετη κατεύθυνση των εξελίξεων, έχοντας απέναντί του όχι μόνο σύσσωμη την Αντιπολίτευση, αλλά κυρίως την πλειονότητα των Πανεπιστημιακών. Η στόχευση της Κυβέρνησης εν προκειμένω είναι ξεκάθαρη. Μετά την παταγώδη αποτυχία της να εφαρμόσει τις δήθεν αριστερές της πολιτικές στον τομέα της οικονομίας, ψάχνει απεγνωσμένα πεδίο για να ορθώσει τον δήθεν αριστερό της λόγο. Εξ ου και η επαναφορά του ασύλου, η κατάργηση της διαγωγής στα σχολεία, η εκ νέου διείσδυση της κομματοκρατίας στα πανεπιστήμια, όλα προς τέρψη του αριστερού της ακροατηρίου. Για λόγους αυστηρά πολιτικής της επιβίωσης, η κυβέρνηση οδηγεί την παιδεία σε μία πρωτοφανή οπισθοδρόμηση.

• Έχετε κάνει λόγο για την ανάγκη ανάπτυξης και εξωστρέφειας και ανταγωνιστικότητας των ΑΕΙ. Θεωρείτε ότι το συγκριμένο νομοσχέδιο κάνει βήματα σε αυτό στόχο;

Το εν λόγω νομοσχέδιο σαφώς αποθαρρύνει την εξωστρέφεια και αναστρέφει κάθε αναπτυξιακή προοπτική των τριτοβάθμιων ιδρυμάτων, εισάγοντας ένα ασφυκτικό, υπέρμετρα περιοριστικό και γραφειοκρατικό πλαίσιο για τα μεταπτυχιακά προγράμματα, θέτοντας εμπόδια στη δημιουργία ξενόγλωσσων προγραμμάτων αλλά και στην εισροή αλλόγλωσσων φοιτητών, επιβάλλοντας ένα κρατοκεντρικό μοντέλο με υπερσυγκέντρωση αρμοδιοτήτων στο πρόσωπο του Υπουργού Παιδείας, επαναφέροντας μια παρωχημένη και άκρως επικίνδυνη αντίληψη για το ακαδημαϊκό άσυλο, υποβιβάζοντας την πιστοποίηση της ποιότητας των ιδρυμάτων, θίγοντας το αυτοδιοίκητό τους, ενισχύοντας την κομματοκρατία στα όργανα διοίκησης. Είναι πραγματικά λυπηρό. Στις άλλες ευρωπαϊκές χώρες συζητάνε για το πώς θα αυξήσουν και θα εμβαθύνουν συνεργασίες των Ιδρυμάτων τους με άλλα ιδρύματα του εξωτερικού, για το πώς θα προσελκύσουν περισσότερους ξένους φοιτητές, και εμείς, εδώ, στην Ελλάδα του 21ου αιώνα, τα περιχαρακώνουμε, φοβικά, μήπως η ώσμωση μας βλάψει.

• Επικρίνατε τον υπουργό Παιδείας σχετικά με διατάξεις που περιορίζουν το ρόλο της Ανεξάρτητης Αρχής ΑΔΙΠ. Ποια είναι η θέση της ΝΔ για την αξιολόγηση στην ανώτατη εκπαίδευση και πιστεύετε ότι τελικά ο ΣΥΡΙΖΑ έχει αλλεργία με την ανεξαρτησία των Αρχών και την αξιολόγηση;

Οι Κυβερνητικοί θύλακες αντίστασης στην αξιολόγηση είναι αυτοί που επιδιώκουν τη μετριοκρατία, αποκηρύσσουν κάθε έννοια κρίσης και αποτίμησης, επαναπαύονται στα δεδομένα τους προνόμια. Είναι αυτοί που υπονομεύουν τις Ανεξάρτητες Αρχές από τη στιγμή που η Κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑΝΕΛ ανέλαβε την εξουσία, με δυστυχώς πολλά παραδείγματα στο ενεργητικό τους. Ενδεικτικά, η Κυβέρνηση «παρέλειψε» να θέσει την αξιολόγηση ως κριτήριο ακόμα και στην επιλογή στελεχών εκπαίδευσης. Στο εν λόγω νομοσχέδιο, η Κυβέρνηση υποβαθμίζει την ΑΔΙΠ, την ανεξάρτητη αρχή της οποίας αντικείμενο είναι ακριβώς η αξιολόγηση και οδηγεί τα ιδρύματα σε κίνδυνο αποκοπής από τον Ενιαίο Ευρωπαϊκό Χώρο Ανώτατης Εκπαίδευσης και Έρευνας. Όταν η Νέα Δημοκρατία αναλάβει τη διακυβέρνηση της χώρας, θα ξεκινήσει εκ νέου τον αγώνα για αξιολόγηση και αξιοκρατία.

• Η επαναφορά του άβατου στα ΑΕΙ, που κάνει ο Υπουργός Παιδείας με το νομοσχέδιο είναι κόκκινη γραμμή για τη ΝΔ και γιατί, αφού ουσιαστικά ο νόμος Διαμαντοπούλου δεν λειτούργησε;

Η επαναφορά ενός άβατου ανομίας στα τριτοβάθμια ιδρύματα συνιστά πράγματι κόκκινη γραμμή για τη Νέα Δημοκρατία. Θεωρούμε ότι η διάταξη για το άσυλο είναι άκρως προβληματική, οπισθοδρομική και επικίνδυνη, και ότι θα εντείνει τα προβλήματα βίας και ανομίας στα Ιδρύματα της χώρας. Η έννοια του ασύλου αποσκοπεί στην προστασία της ακαδημαϊκής ελευθερίας στην έρευνα και τη διδασκαλία, της ελεύθερης έκφρασης και διακίνησης ιδεών στα τριτοβάθμια Ιδρύματα. Σε καμία περίπτωση δεν στοχεύει στη μετουσίωσή τους σε άβατα ανομίας και στην παρεμπόδιση της επέμβασης των δημοσίων δυνάμεων ασφαλείας για την αντιμετώπιση παραβατικών συμπεριφορών. Άλλο άσυλο ιδεών, και άλλο άσυλο εγκληματιών. Ο νόμος, πέραν της τυπικής του ισχύος, δίνει έναν συμβολισμό και μία κατεύθυνση, υποδεικνύει και καλλιεργεί σε μεγάλο βαθμό μία νοοτροπία: όταν η Κυβέρνηση επαναφέρει εκδοχή του ασύλου που υποθάλπει την παραβατικότητα, στέλνει προς κάθε κατεύθυνση μήνυμα ανοχής στην ανομία και ασυδοσίας στην εκτροπή.

• Ποιος πιστεύετε ότι έχει ευθύνες για την ανομία που επικρατεί μέσα στα ΑΕΙ και τις πανεπιστημιουπόλεις;

Όλοι πρέπει να αναλάβουν τις ευθύνες τους, τα ιδρύματα, η οικογένεια και το σχολείο που διαπλάθουν χαρακτήρες, πρωτίστως όμως η Πολιτεία, η οποία οφείλει να θέσει ένα σωστό πλαίσιο προστασίας των τριτοβάθμιων ιδρυμάτων και να δώσει τη δυνατότητα στις πρυτανικές αρχές και τα προεδρεία των ΤΕΙ να διασφαλίζουν τη νομιμότητα εντός των χώρων της αρμοδιότητάς τους. Είναι λυπηρό ο αρμόδιος Υπουργός για την Παιδεία να απαντά πως ο ίδιος, καθώς και το σύνολο της Κυβέρνησης στη χώρα μας, δεν φέρουν καμία ευθύνη για την κατάσταση που παρουσιάζουν τα Ιδρύματα Ανώτατης Εκπαίδευσης, αλλά να επιρρίπτει ευθύνες για την κατάσταση αυτή στην απουσία «ρωμαλέου φοιτητικού κινήματος», το σύλλογο διδασκόντων και τις διοικήσεις των Ιδρυμάτων. Πρέπει, επιτέλους, να γίνει συνείδηση σε όλους ότι στο Πανεπιστήμιο δεν μπορεί οποιοσδήποτε να κάνει ό,τι θέλει, χωρίς να λογοδοτεί.

• Επαναφορά του ασύλου στα πανεπιστήμια, απαγορεύσεις των αστυνομικών στα Εξάρχεια, ανοχή στις εισβολές του Ρουβίκωνα ακόμα και στη Βουλή. Πιστεύετε ότι ο ΣΥΡΙΖΑ εξακολουθεί να «τρέφεται» από τη δημιουργία άβατων θυλάκων;

Η Κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ – ΑΝΕΛ, δείχνοντας υπέρμετρη ανοχή στην ανομία, παραδίδει το Κράτος βορά στις κάθε είδους ομάδες ταραξιών. Οι δε επιθέσεις των ίδιων των κυβερνόντων στη Δικαιοσύνη αποθρασύνουν τους εκφραστές της βίας και της ανομίας. Οι γνωστοί – άγνωστοι, ενθαρρυμένοι από την στάση της Κυβέρνησης, κινούνται και καταστρέφουν ανεξέλεγκτα ιδιωτική και δημόσια περιουσία, εξευτελίζοντας τους Θεσμούς και το Κράτος, επιβαρύνοντας με νέες, δυσβάσταχτες ζημίες τον πολίτη και καταρρακώνοντας το αίσθημα ασφάλειας, που συνιστά προϋπόθεση κάθε ανάπτυξης και ευημερίας.

• Ένα δεύτερο ανοικτό μέτωπο στην Παιδεία είναι οι Πρωθυπουργικές και υπουργικές υποσχέσεις για την κατάργηση των πανελληνίων. Οι αλλαγές που προωθεί για το θέμα αυτό ο υπουργός Παιδείας, θα βοηθήσουν στην δημιουργία ενός καλύτερου και αξιοκρατικότερου συστήματος; Υπάρχει κάποια ολοκληρωμένη αντιπρόταση από τη ΝΔ;

Πρόκειται για άλλο ένα αμιγώς ψηφοθηρικό τέχνασμα, με θύματα μαθητές και γονείς. Aν μη τι άλλο, θα αναμέναμε ότι μια τέτοιας εμβέλειας εξαγγελία θα βασιζόταν πάνω σε συγκεκριμένη πρόταση, η οποία δυστυχώς επιβεβαιώθηκε ότι δεν υπάρχει. Οι πανελλαδικές εξετάσεις χαρακτηρίζονται από κάποια τρωτά σημεία, όπως, η έμφαση στην αποστήθιση σε βάρος της κριτικής γνώσης και η αποτύπωση της στιγμής, αλλά έχουν και πλεονεκτήματα. Είναι ένα από τα λίγα πλήρως αδιάβλητα συστήματα της χώρας, και σε μεγάλο βαθμό αξιόπιστο, καθώς συνήθως οι καλοί μαθητές επιτυγχάνουν την εισαγωγή τους στις ανώτατες σχολές. Πρέπει, λοιπόν, κατά τη γνώμη μου, σε ένα πρώτο στάδιο και προτού προχωρήσουμε σε άλλες πιο ριζικές λύσεις, να διατηρήσουμε τα θετικά σημεία και να θεραπεύσουμε τα τρωτά. Ένας τρόπος θα ήταν ενδεχομένως να συνυπολογίζεται σε κάποιο ποσοστό η επίδοση του μαθητή κατά τα τρία χρόνια φοίτησης στο λύκειο, προκειμένου αφενός να αξιολογείται η μαθητική πορεία του και όχι μόνο η επίδοση στις Πανελλαδικές, αφετέρου να δοθεί εκ νέου στο λύκειο ο παιδαγωγικός, αυτόνομος χαρακτήρας του και να ενισχυθεί ο εκπαιδευτικός του ρόλος. Σε κάθε περίπτωση, χρειάζονται συνετές λύσεις και προσεκτικά, σταδιακά βήματα, δεδομένου μάλιστα ότι κάθε αλλαγή του εκπαιδευτικού συστήματος επηρεάζει χιλιάδες οικογένειες.