Ερώτηση για την επιτακτική ανάγκη εφαρμογής του Διπλογραφικού Συστήματος από όλους τους φορείς του Δημοσίου

Προς τον Υπουργό Οικονομικών, κ. Γιάνη Βαρουφάκη

Θέμα: «Επιτακτική Ανάγκη Εφαρμογής του Διπλογραφικού Συστήματος από Όλους τους Φορείς του Δημοσίου»

Αθήνα, 27 Απριλίου 2015

Προϋπόθεση για την εμπέδωση χρηστής και αποτελεσματικής δημοσιονομικής διοίκησης είναι, μεταξύ άλλων, η καθιέρωση του διπλογραφικού συστήματος και η εφαρμογή των αρχών της δεδουλευμένης λογιστικής κατά τρόπο ομοιόμορφο από όλους τους φορείς της Γενικής Κυβέρνησης. Η μετάβαση και συνακόλουθη έμπρακτη προσαρμογή όλων των φορέων του Δημοσίου (Κεντρική Διοίκηση, ΟΤΑ, ΝΠΔΔ, Δημόσιες Μονάδες Υγείας, Οργανισμοί Κοινωνικής Ασφάλισης κ.αλ.) στο διπλογραφικό λογιστικό σύστημα ανταποκρίνεται στο καθολικό αίτημα για αποτελεσματική διαχείριση των δημόσιων πόρων και άντληση πληροφοριών πάσης φύσης προς αξιοποίηση, καθώς και για περιορισμό των περιθωρίων εκδήλωσης φαινομένων κακοδιαχείρισης και διαφθοράς στο δημόσιο τομέα. Είναι, άλλωστε, κοινή διαπίστωση ότι το διπλογραφικό σύστημα – σε αντίθεση με το παρωχημένο απλογραφικό σύστημα – διασφαλίζει μια υπεύθυνη και τακτοποιημένη δημοσιονομική διαχείριση και εποπτεία, δεδομένου ότι προσφέρει αυξημένες δυνατότητες άντλησης και διασταύρωσης πάσης φύσης οικονομικών πληροφοριών με αξιόπιστο τρόπο, αποτυπώνοντας την πραγματική οικονομική κατάσταση κάθε φορέα, ενώ συμβάλλει και στην αύξηση της παραγωγικότητας και στην οικονομική ανάπτυξη εν γένει.

Η καθιέρωση των βασικών αρχών του διπλογραφικού συστήματος στο Δημόσιο προβλέφθηκε με το Ν. 2362/1995 (άρθρο 110), χωρίς ωστόσο το εν λόγω σύστημα να εφαρμοστεί στην πράξη, ενώ ακολούθησαν και άλλες σχετικές νομοθετικές πρωτοβουλίες, συμπεριλαμβανομένων εκείνων που αφορούσαν στην εφαρμογή επιμέρους κλαδικών λογιστικών σχεδίων μέσω προεδρικών διαταγμάτων, όπως π.χ. το Π.Δ. 80/1997 (Α’ 68) για τους Οργανισμούς Κοινωνικής Ασφάλισης, το Π.Δ. 205/1998 (Α’ 163) για τα ΝΠΔΔ, το Π.Δ. 315/1999 (Α’ 302) για τους ΟΤΑ, το Π.Δ. 146/2003 (Α’ 122) για τα δημόσια νοσοκομεία και το Π.Δ. 15/2011 (Α’ 30) για την Κεντρική Διοίκηση. Σχετικές ρυθμίσεις προβλέφθηκαν, επίσης, στο Ν. 3697/2008 (Α’ 194) και στο Ν. 3871/2010 (άρθρο 46). Ωστόσο, και παρά τις επιμέρους αυτές νομοθετικές πρωτοβουλίες, το διπλογραφικό σύστημα στο Δημόσιο μέχρι και πριν λίγα έτη είτε δεν εφαρμοζόταν καθόλου, είτε εφαρμοζόταν αποσπασματικά στην πράξη.

Τα τελευταία χρόνια, υλοποιήθηκαν με επιτυχία συντονισμένες δράσεις για την αναγκαία δημοσιονομική εξυγίανση, καθώς και για την αποτελεσματικότερη αξιοποίηση των δημοσίων πόρων, με έμφαση στον εξορθολογισμό της δημοσιονομικής διαχείρισης και λειτουργίας των φορέων της Γενικής Κυβέρνησης, στην αναμόρφωση του θεσμικού πλαισίου δημοσιονομικών ελέγχων, στην ανασυγκρότηση των ελεγκτικών μηχανισμών και στο «συμμάζεμα» των δημόσιων δαπανών εν γένει. Στο πλαίσιο αυτό, εντάσσεται και η αναδόμηση του Δημόσιου Λογιστικού, με τη ψήφιση του Ν. 4270/2014  «Αρχές Δημοσιονομικής Διαχείρισης και Εποπτείας – Δημόσιο Λογιστικό» (ΦΕΚ Α’ 143/28.6.2014), ο οποίος αναθεώρησε εκ βάθρων και εναρμόνισε το υφιστάμενο δημοσιονομικό πλαίσιο με τις βέλτιστες ευρωπαϊκές και διεθνείς πρακτικές.

Ειδικότερα, ο Ν. 4270/2014 (άρθρα 156 επ. και 159) πρόβλεψε, μεταξύ άλλων, και την καθιέρωση του νέου Λογιστικού Σχεδίου της Γενικής Κυβέρνησης, προκειμένου ιδίως να επιτευχθεί η ορθή, ενιαία και ομοιόμορφη προσέγγιση από όλους τους φορείς της Γενικής Κυβέρνησης αναφορικά με την καταγραφή και το λογιστικό χειρισμό των συναλλαγών τους στη βάση του διπλογραφικού συστήματος, την απεικόνιση της οικονομικής κατάστασης και της περιουσιακής τους διάρθρωσης, την εκτίμηση της πιστοληπτικής τους ικανότητας, την τήρηση επιμέρους λογαριασμών και βιβλίων, αλλά και προκειμένου να καταστεί εφικτή η σύνδεση αυτού με το Γενικό Λογιστικό Σχέδιο του ιδιωτικού τομέα. Περαιτέρω, βάσει του Ν. 4308/2014 «Ελληνικά Λογιστικά Πρότυπα, συναφείς ρυθμίσεις και άλλες διατάξεις» (ΦΕΚ Α’ 251/24.11.2014), κερδοσκοπικές ή μη κερδοσκοπικές οντότητες που ανήκουν στο δημόσιο τομέα ή ελέγχονται από το Δημόσιο ή τελούν υπό την εποπτεία του Δημοσίου, όταν δεν εντάσσονται στη Γενική Κυβέρνηση, βαρύνονται με αντίστοιχες υποχρεώσεις εφαρμογής του διπλογραφικού λογιστικού συστήματος.

Παρόλα αυτά, αφενός η αποσπασματική εφαρμογή και ο κατακερματισμός των υφιστάμενων λογιστικών σχεδίων και προτύπων ανά επιμέρους κλάδο (π.χ. ΟΤΑ, ΝΠΔΔ, Οργανισμοί Κοινωνικής Ασφάλισης, Δημόσια Νοσοκομεία κ.αλ.), και αφετέρου η αδυναμία ορισμένων δημόσιων και εποπτευόμενων φορέων να εφαρμόσουν βασικές αρχές του διπλογραφικού συστήματος στην πράξη, δυσχεραίνουν ακόμη και σήμερα τον κεντρικό σχεδιασμό και την παρακολούθηση των δημοσιονομικών των φορέων του Δημοσίου.

Λαμβάνοντας υπόψη τα ανωτέρω, ερωτάται ο κ. Υπουργός:

1. Προτίθεστε να συνεχίσετε και να ολοκληρώσετε την εφαρμογή του αναμορφωμένου δημοσιονομικού πλαισίου που θεσπίστηκε με το Ν. 4270/2014 από όλους τους φορείς της Γενικής Κυβέρνησης, και ειδικότερα να δρομολογήσετε κατά προτεραιότητα την έκδοση των προβλεπόμενων στα άρθρα 156 και 159 του νόμου αυτού προεδρικών διαταγμάτων για το Λογιστικό Σχέδιο της Γενικής Κυβέρνησης και το Λογιστικό Σχέδιο της Κεντρικής Διοίκησης, προκειμένου να ενισχυθεί έτι περαιτέρω η αποτελεσματική δημοσιονομική διαχείριση και εποπτεία των φορέων του Δημοσίου και να εξαλειφθούν υφιστάμενες παθογένειες;
2. Σκοπεύετε να εντατικοποιήσετε τις προσπάθειες/δράσεις για την καθολική εφαρμογή και έμπρακτη προσαρμογή στο διπλογραφικό λογιστικό σύστημα όλων των φορέων του Γενικής Κυβέρνησης (Κεντρική Διοίκηση, ΟΤΑ, ΝΠΔΔ, Δημόσιες Μονάδες Υγείας, Οργανισμοί Κοινωνικής Ασφάλισης κ.ά.), αλλά και των οντοτήτων που ανήκουν στο δημόσιο τομέα ή ελέγχονται από το Δημόσιο ή τελούν υπό την εποπτεία του Δημοσίου και δεν εντάσσονται στη Γενική Κυβέρνηση;
3. Συμφωνείτε με την εκτίμηση ότι αιτία της μη εφαρμογής ή της πλημμελούς εφαρμογής του διπλογραφικού συστήματος από φορείς του Δημοσίου είναι, σε πολλές περιπτώσεις, η έλλειψη μηχανοργάνωσης και η έλλειψη εκπαίδευσης και τεχνογνωσίας του προσωπικού των οικονομικών υπηρεσιών τους;  Εάν ναι:

• Ποιά πρακτικά μέτρα προτίθεστε να λάβετε για την υποστήριξη των εν λόγω φορέων σε παραμετροποιημένα πληροφοριακά συστήματα / συστήματα μηχανοργάνωσης και σε επιμόρφωση του προσωπικού των οικονομικών υπηρεσιών, ώστε να καταστεί εφικτή η εφαρμογή του αναμορφωμένου δημοσιονομικού πλαισίου;
• Σκοπεύετε να θεσπίσετε πρόσθετες προϋποθέσεις ή/και κριτήρια για την επιλογή προϊσταμένων διευθύνσεων και τμημάτων οικονομικού στους φορείς του Δημοσίου, προκειμένου για την αποτελεσματικότερη υλοποίηση των προαναφερόμενων δράσεων;

1. Σε κεντρικό επίπεδο, ποιά πρακτικά μέτρα προτίθεστε να λάβετε για την υποστήριξη του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους σε στελεχιακό δυναμικό ή/και σε παραμετροποιημένα πληροφοριακά συστήματα/συστήματα μηχανοργάνωσης, προκειμένου να καταστεί εφικτή η υποδοχή, καθώς και η συνακόλουθη επεξεργασία και αξιοποίηση, των οικονομικών δεδομένων που θα αποστέλλονται από τους φορείς του Δημοσίου βάσει του νέου Λογιστικού Σχεδίου;
2. Πιστεύετε ότι είναι σκόπιμη, σε πιλοτική βάση, η εφαρμογή ολοκληρωμένων συστημάτων αναλυτικής λογιστικής σε επιλεγμένους φορείς της Γενικής Κυβέρνησης (π.χ. δημόσια νοσοκομεία), ιδίως αναφορικά με την ποσοτική παρακολούθηση των αποθεμάτων τους, προκειμένου να μπορεί να αξιολογηθεί πληρέστερα η απόδοση συγκεκριμένων πολιτικών και δράσεων της Διοίκησης;

Η ερωτώσα Βουλευτής

Νίκη Κ. Κεραμέως