Συνέντευξη της Νίκης Κεραμέως στην Εφημερίδα «Παραπολιτικά» και το δημοσιογράφο Κώστα Παπαχλμίτζο

1. Με ποιους όρους και προϋποθέσεις θα ανοίξουν ξανά τα σχολεία; Εκτιμάτε ότι υπάρχει το απαιτούμενο περιβάλλον προστασίας της υγείας για μαθητές και εκπαιδευτικούς; 

Τα σχολεία θα επαναλειτουργήσουν κανονικά μετά τις διακοπές των Χριστουγέννων, τη Δευτέρα 10/1, σύμφωνα με τις εισηγήσεις της Επιτροπής των Ειδικών, με τροποποιημένο πρωτόκολλο ασφαλείας που ανταποκρίνεται στη νέα μετάλλαξη Όμικρον, με πρόσθετους ελέγχους και συνεχή παρακολούθηση των επιδημιολογικών δεδομένων. Έτσι, μεταξύ άλλων, την πρώτη εβδομάδα θα γίνει ένα επιπλέον σελφ τεστ, θα ελέγχονται πλέον συστηματικά και οι εμβολιασμένοι -μαθητές και εκπαιδευτικοί-, σε περίπτωση κρούσματος επεκτείνεται ο έλεγχος σε όλο το τμήμα με τεστ κάθε ημέρα για 5 ημέρες. Σταθερό μέλημα της Κυβέρνησης είναι η διασφάλιση της δημόσιας και ατομικής υγείας καθώς και της εκπαιδευτικής διαδικασίας, γι’ αυτό και επενδύει σημαντικά κονδύλια στον συστηματικό, εντατικό έλεγχο που έχει αποδειχτεί επιστημονικά ότι περιορίζει τη διασπορά του ιού.

Η δια ζώσης λειτουργία των σχολείων είναι καίριας σημασίας για 6 λόγους: Πρώτον, για το ίδιο το εκπαιδευτικό έργο, καθώς τίποτα δεν μπορεί να υποκαταστήσει τη δια ζώσης διδασκαλία. Δεύτερον, για την ψυχοσυναισθηματική ανάπτυξη των παιδιών μας, διότι είναι κρίσιμο να βρίσκονται στο φυσικό τους χώρο, το σχολείο. Τρίτον, γιατί σε καιρό πανδημίας διασφαλίζεται η μεγαλύτερη προστασία των παιδιών μας, εφόσον στα σχολεία προβλέπεται ένα αποτελεσματικό δίχτυ ασφαλείας της εκπαιδευτικής κοινότητας, με τη διενέργεια συστηματικών τεστ κάθε εβδομάδα για την προσέλευση στο σχολείο, με την απαρέγκλιτη χρήση της μάσκας, με τους εκτεταμένους καθημερινούς  ελέγχους σε περίπτωση κρούσματος στο τμήμα, μεταξύ και των άλλων μέτρων που ήδη ισχύουν. Τέταρτον, γιατί συνάδει πλήρως και με τη διεθνή τάση για άνοιγμα σχολείων με αυξημένους ελέγχους (λογική “test to stay”). Τα σχολεία ανοίγουν σταδιακά δια ζώσης σε όλη την Ευρωπαϊκή Ένωση, ενδεικτικά σε Γερμανία (3/1), Γαλλία (3/1), Ουγγαρία (3/1),  Βουλγαρία (4/1), Λετονία (5/1), Ιρλανδία (6/1), Λουξεμβούργο (9/1), Εσθονία (10/1), Ιταλία (10/1), Ολλανδία (10/1) Φινλανδία (10/1), Βέλγιο (10/1), Σλοβακία (10/1), Πολωνία (10/1), Μάλτα (10/1), Κύπρο (10/1), Κροατία, Λιθουανία, Σουηδία, Τσεχία, Ρουμανία.

Πέμπτον, γιατί, εφόσον τα σχολεία λειτούργησαν επιτυχώς με τη μετάλλαξη Δέλτα και χωρίς το εμβόλιο, δεν είναι λογικό με την πιο ήπια Όμικρον, με το πολύτιμο δώρο της επιστήμης που έχουμε πια και με όλες τις άλλες κοινωνικές και οικονομικές δραστηριότητες εν λειτουργία, έστω και με περιορισμούς, να υπάρχει οποιαδήποτε σκέψη για αναστολή λειτουργίας των σχολείων. Έκτον, γιατί δεν είναι δυνατόν να τιμωρούνται τα παιδιά επειδή μία μειοψηφία του πληθυσμού επιμένει να μην εμβολιάζεται.

2. Tι απαντάτε στο ΣΥΡΙΖΑ που σας ασκεί σκληρή κριτική και στον κ. Τσίπρα που λέει ότι τα σχολεία ανοίγουν όπως ακριβώς έκλεισαν;

Θα ήταν ιδιαιτέρως χρήσιμη η γόνιμη κριτική από την Αντιπολίτευση και οι υλοποιήσιμες προτάσεις. Αντ’ αυτών, έχουμε μία Αξιωματική Αντιπολίτευση που διαρκώς κινδυνολογεί, που προτείνει ανεφάρμοστες, ουτοπικές λύσεις, που διχάζει, που ειρωνεύεται. Σε όλες τις φάσεις της πανδημίας, ο ΣΥΡΙΖΑ ήταν η γνωστή Αντιπολίτευση του ΟΧΙ σε όλα: άνοιγαν τα σχολεία – ζητούσε να κλείσουν, πραγματοποιούνταν τηλεκπαίδευση – ήθελε να μείνουν τα παιδιά μας στο σκοτάδι, εφαρμόζουμε από τα πιο εντατικά συστήματα ελέγχου στην Ευρώπη – ο ΣΥΡΙΖΑ ζητά… κινητές μονάδες ΕΟΔΥ σε 14.000 σχολεία της χώρας. Έφτασε μέχρι και στο σημείο, ενώ είχε καταψηφίσει την υποχρεωτικότητα στους άνω των 60, να … προτείνει την υποχρεωτικότητα στους άνω των 50! Και αποδείχθηκε ότι τα Πρωτόκολλα λειτούργησαν, ότι τα σχολεία μας ήταν ασφαλή, ακολουθώντας την πανδημία και όχι οδηγώντας την, ότι στο 80% των περιπτώσεων που εντοπίστηκε ένα κρούσμα σε τμήμα, δεν υπήρξε δεύτερο κρούσμα. Αν είχαμε ακούσει το ΣΥΡΙΖΑ, τα παιδιά μας θα ήταν 3 χρόνια εκτός εκπαίδευσης.

3. Πολλοί εκτιμούν ότι το επόμενο διάστημα τα σχολεία θα κλείσουν αναγκαστικά, λόγω της ραγδαίας εξάπλωσης της μετάλλαξης Όμικρον και του μεγάλου αριθμού ανεμβολίαστων μαθητών. Είναι προετοιμασμένο το Υπουργείο για το ενδεχόμενο αυτό; 

Κύριε Παπαχλιμίντζο, η πανδημία, βεβαίως, είναι μία δυναμική κατάσταση. Σε συνεργασία με τους ειδικούς παρακολουθούμε στενά την εξέλιξή της και πορευόμαστε αναλόγως. Επί του παρόντος, τα σχολεία αποτελούν το ασφαλέστερο περιβάλλον για τα παιδιά μας, δεδομένου ότι η λειτουργία τους διέπεται από αυστηρό υγειονομικό πρωτόκολλο αλλά και από όλα τα μέτρα προστασίας και πρόληψης από τον κορωνοϊό, που τηρούνται σχολαστικά. Καθ’ όλη τη διάρκεια της πανδημίας, προτεραιότητά μας ήταν και παραμένει η προστασία της δημόσιας και ατομικής υγείας, ταυτόχρονα με τη δια ζώσης λειτουργία των σχολείων. Για αυτόν ακριβώς το λόγο, σε συνεργασία με την Επιτροπή των Ειδικών, καταρτίσαμε νέο Πρωτόκολλο για τη φετινή σχολική και ακαδημαϊκή  χρονιά, το οποίο προβλέπει αυξημένους διαγνωστικούς ελέγχους, συστηματικά κάθε εβδομάδα, αλλά και ενισχυτικά σε περίπτωση κρούσματος, προσαρμοσμένο στη νέα μετάλλαξη Όμικρον. Ο αυξημένος έλεγχος συμβάλλει καθοριστικά στον περιορισμό της διασποράς στα σχολεία, σε συνδυασμό φυσικά με το μεγάλο δώρο της επιστήμης, το εμβόλιο, και τα λοιπά ισχύοντα μέτρα προστασίας. Σε κάθε περίπτωση, η πλατφόρμα της τηλεκπαίδευσης είναι διαθέσιμη στην εκπαιδευτική κοινότητα για τις περιπτώσεις που θα αναστέλλεται προσωρινά η λειτουργία τμήματος, αλλά και για επιπλέον χρήσεις, π.χ. συνεδριάσεις συλλόγων, συνεργασίες εκτός σχολικού ωραρίου κ.ά.

4. Πού έχει φτάσει η εμβολιαστική κάλυψη στην εκπαιδευτική κοινότητα; Είστε ικανοποιημένη από το ποσοστό αυτό και τι μπορείτε να πράξετε για να αυξηθεί; 

Η εκπαιδευτική κοινότητα έχει ανταποκριθεί μαζικά στο κάλεσμα για εμβολιασμό δίνοντας για άλλη μία φορά το παράδειγμα και θα ήθελα να την ευχαριστήσω θερμά για αυτό. Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία, οι καθηγητές στο Πανεπιστήμιο είναι εμβολιασμένοι σε ποσοστό άνω του 95%, οι φοιτητές σε ποσοστό άνω του 85% και οι εκπαιδευτικοί στο σχολείο παρομοίως. Ως προς τους μαθητές μας, στις ηλικίες 12-14 έχει εμβολιαστεί με τουλάχιστον μία δόση ή έχει προγραμματισμένο ραντεβού άνω του 40% και στις ηλικίες 15-17 ποσοστό 54%. Εντυπωσιακή είναι και η ανταπόκριση στις ηλικίες 5-11. Ήδη από την πρώτη φάση της πανδημίας, οι ίδιοι οι εκπαιδευτικοί είχαν ζητήσει να προτεραιοποιηθούν στην διαδικασία του εμβολιασμού, αίτημα που ικανοποιήσαμε, με την αξιοποίηση των δόσεων αναπλήρωσης. Ο εμβολιασμός των παιδιών διαφέρει διαδικαστικά από αυτόν των ενηλίκων, δεδομένου ότι απαιτείται η παρουσία του γονέα/κηδεμόνα. Σε στενή συνεργασία πάντοτε με το Υπουργείο Υγείας και τους ειδικούς, εξετάζουμε όλα τα μέτρα που μπορούν να ενισχύσουν τη δημόσια και την ατομική υγεία όλων των μελών της εκπαιδευτικής κοινότητας. Η ενημέρωση είναι καίριας σημασίας. Στο Υπουργείο Παιδείας και Θρησκευμάτων έχουμε ήδη πραγματοποιήσει δύο εκδηλώσεις κατά τις οποίες απαντήθηκαν από ειδικούς ερωτήματα γονέων, προκειμένου να έχουν στη διάθεσή τους όλα τα επιστημονικά δεδομένα για  να λάβουν τις αποφάσεις τους.

5. Ολοκληρώθηκε η αξιολόγηση σχολικών μονάδων; Τι συνέπειες θα υπάρξουν για όσους δεν υπέβαλαν τελικά τη φόρμα αξιολόγησης; Πότε και με ποιο τρόπο θα ξεκινήσει η αξιολόγηση των εκπαιδευτικών;    

Η αξιολόγηση είναι ένα εξαιρετικά πολύτιμο εργαλείο για τη βελτίωση της εκπαιδευτικής διαδικασίας, για την αναβάθμιση του εκπαιδευτικού έργου, για την ανέλιξη των εκπαιδευτικών μας. Ένα πολύτιμο εργαλείο που εφαρμόζεται σχεδόν παντού στην Ευρώπη και αποτελεί απαίτηση της κοινωνίας μας. Ήταν θεμελιώδης προεκλογική μας δέσμευση που γίνεται πράξη. Αυτή τη στιγμή, πάνω από το 99,5% των σχολείων της χώρας έχει προχωρήσει στην αξιολόγηση σχολικής μονάδας και εκπαιδευτικού έργου, για πρώτη φορά καθολικά. Είναι σαφές ότι οι σχολικές μονάδες που δεν έχουν συμμορφωθεί με τις διατάξεις αποτελούν μεμονωμένες περιπτώσεις, για τις οποίες βεβαίως προβλέπονται από το νόμο κυρώσεις, όπως ο αποκλεισμός των διευθυντών από τις κρίσεις και η μη μισθολογική ανέλιξή τους. Στην ουσία της, η αξιολόγηση έχει καθαρά βελτιωτικό χαρακτήρα μέσω επιβράβευσης (δηλ. μέσω επιπλέον μορίων για τη διεκδίκηση θέσεων ευθύνης) ή μέσω επιμόρφωσης. Σειρά εν συνεχεία έχει και η αξιολόγηση των εκπαιδευτικών, στόχος της οποίας θα είναι και σε αυτή την περίπτωση η περαιτέρω ενίσχυση των επαγγελματικών προσόντων και της απόδοσής τους, το οποίο μόνο όφελος μπορεί να έχει για τους ίδιους, για τους μαθητές μας και για την εκπαίδευση στη χώρα μας.

6. Πότε θα καταθέσετε στη Βουλή το νομοσχέδιο για τη λειτουργία των Πανεπιστημίων; Θα επανέλθουν τα Συμβούλια Διοίκησης; Θα αλλάξει ο τρόπος εκλογής για κοσμήτορες και πρυτάνεις; 

Πρόκειται για τον τέταρτο κατά σειρά νόμο που καταρτίζουμε για την Ανώτατη Εκπαίδευση και αποτελεί προτεραιότητά μας για τη χρονιά αυτή. Ο πρώτος νόμος αφορούσε την ίδρυση της Εθνικής Αρχής Ανώτατης Εκπαίδευσης (ΕΘΑΑΕ) και την καθιέρωση της χρηματοδότησης των Πανεπιστημίων σε συνάρτηση με αντικειμενικά και ποιοτικά κριτήρια, ο δεύτερος αφορούσε την Ελάχιστη Βάση Εισαγωγής, το ανώτατο όριο φοίτησης και την ασφάλεια του ακαδημαϊκού περιβάλλοντος, ο τρίτος νόμος αφορούσε τις εταιρείες τεχνοβλαστών (spin-off) σε συνεργασία με το Υπουργείο Ανάπτυξης και Επενδύσεων και o τέταρτος νόμος θα αφορά ευρύτερα στην περαιτέρω αναβάθμιση του Πανεπιστημίου και στον εκσυγχρονισμό του ΔΟΑΤΑΠ. Στόχος μας, Πανεπιστήμια πιο αυτόνομα, πιο εξωστρεφή, με πιο συλλογική και εξωστρεφή διοίκηση, με ενισχυμένη διαφάνεια και αξιοκρατία. Προχωράμε, επίσης, στη δυνατότητα επιλογής μαθημάτων από φοιτητές και από άλλα πανεπιστημιακά τμήματα, στη διευκόλυνση ερευνητικών συμπράξεων με τον ιδιωτικό τομέα, στην αναμόρφωση των εκλεκτορικών σωμάτων για την ενίσχυση της αξιοκρατίας, στην περαιτέρω ενδυνάμωση των συνεργειών με πανεπιστήμια του εξωτερικού. Η επαναφορά των συμβουλίων διοίκησης που δρομολογείται τώρα, αποτελούσε μέρος των προεκλογικών μας δεσμεύσεων. Για όλα αυτά, βέβαια, θα προηγηθεί διαβούλευση με την ακαδημαϊκή κοινότητα, προκειμένου να ακούσουμε τις απόψεις τους επί όλων των σχετικών θεμάτων.

7. Έχετε μιλήσει για την ανάγκη αναδιάρθρωσης του ακαδημαϊκού χάρτη της χώρας. Θα υπάρξουν καταργήσεις ή και συγχωνεύσεις τμημάτων και σε τι εύρος;

Έχουν ήδη γίνει πολλές κινήσεις προς αυτή την κατεύθυνση. Η αρχή έγινε με την ίδρυση της Εθνικής Αρχής Ανώτατης Εκπαίδευσης (ΕΘ.Α.Α.Ε.), η οποία είναι αρμόδια, μεταξύ άλλων, για την αξιολόγηση και πιστοποίηση στα Πανεπιστήμια και για να εισηγείται στο Υπουργείο σχετικά με την ίδρυση, συγχώνευση, κατάτμηση και κατάργηση των Α.Ε.Ι. και των ακαδημαϊκών μονάδων τους. Προχωρήσαμε σε αναστολή της λειτουργίας 37 νέων τμημάτων που ιδρύθηκαν προεκλογικά από τον ΣΥΡΙΖΑ χωρίς ακαδημαϊκά κριτήρια, χωρίς να έχουν προηγηθεί ουσιαστικές μελέτες σκοπιμότητας και βιωσιμότητας, χωρίς την γνώμη της Ανεξάρτητης Αρχής Διασφάλισης και Πιστοποίησης της Ποιότητας στην Ανώτατη Εκπαίδευση, παρότι ο νόμος προέβλεπε τη συμβολή της σε τέτοιου είδους αποφάσεις, και ενίοτε με βουλευτικές τροπολογίες της τελευταίας στιγμής. Καταργήσαμε τη διάταξη που προέβλεπε την ίδρυση τέταρτης Νομικής Σχολής όταν χιλιάδες απόφοιτοι νομικής δεν βρίσκουν δουλειά, ενώ, κατόπιν  θετικής εισήγησης από την ΕΘ.Α.Α.Ε., εγκρίθηκε το Στρατηγικό Σχέδιο για την Ακαδημαϊκή και Ερευνητική Ανάπτυξη του Πανεπιστημίου Πατρών, το οποίο προβλέπει τον εξορθολογισμό 4 τμημάτων. Το επόμενο διάστημα θα στείλουμε επιστολή προς τους Πρυτάνεις με τις κατευθυντήριες γραμμές και τους βασικούς άξονες για την περαιτέρω αναδιάρθρωση του ακαδημαϊκού χάρτη, η οποία θα βασίζεται α) στα αποτελέσματα της Ελάχιστης Βάσης Εισαγωγής, β) στη μελέτη της ΕΘΑΑΕ η οποία λαμβάνει υπόψιν της τις ανάγκες της αγοράς και γ) τις προτάσεις των ίδιων των Πανεπιστημίων μας. Είμαστε αποφασισμένοι να προχωρήσουμε στην περαιτέρω αναδιάρθρωση του ακαδημαϊκού χάρτη, να αναβαθμίσουμε τα Πανεπιστήμιά μας και να τους δώσουμε τη θέση που τους αξίζει στον διεθνή ακαδημαϊκό χάρτη.

8. Ποιος είναι ο σχεδιασμός σας για το 2022 σχετικά με νέες προσλήψεις δασκάλων και καθηγητών στα σχολεία και μελών ΔΕΠ στα Πανεπιστήμια; 

Η ενίσχυση του ανθρώπινου δυναμικού της εκπαίδευσης αποτελεί προτεραιότητά μας. Από την αρχή της διακυβέρνησής μας βρισκόμαστε δίπλα στους εκπαιδευτικούς μας έμπρακτα, με οριζόντιες και επιμέρους επιμορφώσεις, αλλά και μόνιμους διορισμούς. Μετά από 12 χρόνια κατά τα οποία δεν πραγματοποιήθηκαν καθόλου διορισμοί στα σχολεία, προχωρήσαμε συνολικά σε 16.200 διορισμούς. Την πρώτη χρονιά υλοποιήσαμε 4.500 μόνιμους διορισμούς στην Ειδική Αγωγή, τους πρώτους στην ιστορία της χώρας. Την επόμενη χρονιά, και παρότι είχαμε εξαγγείλει 5.250 διορισμούς, κατορθώσαμε τελικά, σημειωτέον εν μέσω πανδημίας, να προβούμε σε υπερδιπλάσιους,11.700 στη γενική εκπαίδευση, τους πρώτους μετά από 12 χρόνια, φτάνοντας συνολικά τους 16.200. Είναι μείζον να συνεχίσουμε την ενίσχυση του ανθρώπινου δυναμικού μας, ώστε να φύγουμε από τη στρέβλωση του θεσμού του αναπληρωτή και να πάμε σε ένα καθεστώς όπου θα καλύπτει πραγματικά έκτακτες ανάγκες. Σε συνεργασία με το Υπουργείο Εσωτερικών, γίνεται εντατική προσπάθεια για πρόσθετους, μόνιμους διορισμούς στην εκπαίδευση, προκειμένου να καταφέρουμε να εμπλουτίσουμε με περισσότερο ανθρώπινο δυναμικό τα σχολεία μας και αποκαταστήσουμε αυτή τη χρόνια παθογένεια. Ως προς τα μέλη ΔΕΠ, και παρά την εξαιρετική δύσκολη κατάσταση που παραλάβαμε μετά από πολλά χρόνια ελλείψεων σε νέες θέσεις μελών ΔΕΠ παρά τις αποχωρήσεις, από την ανάληψη της ηγεσίας του Υπ. Παιδείας τον Ιούλιο 2019 το ισοζύγιο είναι πλέον θετικό, είμαστε δηλ. σε αναλογία 1,1 με περισσότερες νέες θέσεις σε σχέση με τις αποχωρήσεις.